Koroner arter hastalığı (kalp damar tıkanıklığı) kalbi besleyen damarlarda darlık olması ve buna bağlı olarak kan akımında azalma durumudur. Kalp damarlarında tıkanıklık kolesterol içeren plakların yıllar içinde yavaş yavaş damar duvarında birikmesiyle oluşur. Tıkanıklık ilerledikçe göğüs ağrısı, nefes darlığı ve diğer belirtiler görülmeye başlar. Bazı durumlardaysa ani şekilde gelişen tam tıkanma durumuyla beraber kalp krizi ortaya çıkabilir.
Kalp damar tıkanıklıklarında ilaç tedavisi mutlaka kullanılmakla birlikte gerek darlıkların yol açtığı şikayetlerin azaltılması gerekse uzun vadede kalp krizi, ani ölüm gibi durumların önlenmesi için tıkanıklıkların sayı ve özelliklerine göre Stent veya Bypas ile tedavi gerekebilir.
HANGİ DURUMLARDA STENT, HANGİ DURUMLARDA BYPASS TERCİH EDİLMELİ?
Stent yönteminde hastanın el bileği veya kasık bölgesinden nispeten büyükçe bir damar yolu vasıtasıyla kalp damarlarına ulaşılarak darlık olan alana balon ve sonrasında stent konuluyor ve bu şekilde darlık açılmış oluyor. Bu yöntemde işlem sorunsuz geçtiyse hasta bir gün sonra taburcu olup birkaç günde normal hayatına dönebiliyor. Bypas ameliyatındaysa hastanın göğüs kafesi açılarak bacaktan alınan darmarlar ve göğüsten yönlendirilen damarlar darlık bölgesinin sonrasına bağlanarak darlık alanı bypas edilmiş oluyor.
Tek veya iki damarda olan ve daha kolay stent takılabilecek darlıklarda hemen her zaman stent yöntemi tercih edilirken, kalbin 3 ana damarını da tutan darlıklardaysa bypas mı stent mi tartışması yıllardır devam ediyor. Önceki yıllarda kalbin 3 damarında da darlıkları olan hastalar ,uzun süredir tam tıkalı olan kalp damarları (CTO), çatallanma bölgesindeki darlıklar ve anadamarın başlangıç kısmındaki darlıklarda tek seçenek baypas ameliyatı iken son yıllarda stent teknolojisindeki gelişmeler ( yeni nesil ilaçlı stentler) , damar içi görüntüleme yöntemleri (IVUS), damardaki kireçlenmeleri temizleyen cihazlar (rotablatör ) gibi yeni nesil tekniklerle bu hastaların da önemli bir kısmına baypas ameliyatına gerek kalmadan stent takılabilmektedir. Yakın dönemde yapılan uluslararası büyük çalışmalarda kompleks ve çok damar hastalarında da stent yönteminin baypas ameliyatına benzer uzun dönem sonuçlar sağladığı gösterilmiştir.
KARDİYOLOG VE KALP DAMAR CERRAHI BİRLİKTE KARAR VERMELİ
Ancak burada unutulmaması gereken nokta; bu çalışmalarda gerek kullanılan stentlerin hepsi ilaçlı stentlerden oluşmuş, gerekse yukarıda adı geçen teknolojiler yaygın şekilde kullanılmışlardır. Baypas mı, stent mi kararı kalp takımı olarak adlandırılan kardiyolog , kalp damar cerrahı ve bazı durumlarda hastanın da beraber vermesi gereken önemli bir konudur.
