Epilepsi % 0,5-1 yaygınlığıyla en sık görülen nörolojik hastalıklardan biridir.
Epilepsi nöbetleri “fokal” dediğimiz bir vücut bölgesinde olabileceği gibi, “generalize dediğimiz tüm vücudu tutan kasılmalar şeklinde de olabilir. Özellikle ilk 1 yaş içinde görülen bazı sıçrama şeklindeki nöbetler gaz sancısı zannedilerek ihmal edilmekte ve tedavisi gecikebilmektedir. Yine okul çağında görülen boş bakma, dalgınlık gibi olan kısa süreli duraklama (absans) şeklindeki nöbetlerde gözden kaçabilmektedir. Bunların dışında görülen kasılmalı, kendinden geçmeli, düşmeli nöbetler daha kolay tanınabilmektedir.
Epilepsi Teşhisi Konulması
Epilepsi teşhisinde en önemli tetkik yöntemi beyin dalgalarının kaydedildiği elektroensefalografidir (EEG). EEG nöbet geçirilmediği zamanlarda da bize olayın epilepsi olup olamadığı konusunda fikir verebilmektedir. Çocuklarda mutlaka uyanıklık ve uyku bölümlerini içermesi gerekir. Uykuyu da içeren EEG çekim süresinin en az 1 saat mümkünse çocuğun tabii uykusunda olması tercih edilir. Ayrıca nöbetsiz dönemlerde çekilen EEG nin normal olması halinde nöbetlerin kaydedilebilmesi ve eş zamanlı EEG çekilebilmesi için yataklı servis içinde uzun süreli videolu EEG yapılabilmektedir. Yirmi dört saatten 10 güne kadar serviste konforlu bir hasta odasında, başına elektrotlar bağlanarak günlük aktivitelerine müsaade edecek şekilde videolu EEG kayıtları yapılabilmektedir. Yeterli sayıda nöbet geçirmesi halinde çekim sonlandırılarak bu atağın beynin hangi bölgesinden kaynaklandığı söylenebilmektedir. EEG de beynin bir bölgesinden kaynaklanan EEG bozukluğu gösterilirse mutlaka ince kesitli kaliteli bir beyin görüntüleme tetkiki (beyin MRG) yapılmalıdır.
SİZİ ARAYALIM
Epilepsi Tedavisi
Epilepsi tedavisinde nöbetin tipine, EEG bulgularına uygun bir ilaç ile düşük dozda tedaviye başlanır. Doz giderek artırılır, uygun doza ulaşıldıktan sonra ataklar hala devam ediyorsa doktorunuzun önereceği başka bir ilaç ile tedaviye devam edilir.
Hastaların üçte biri ilaca dirençli epilepsiye sahiptir. En az 2 veya 3 ilaç kullanıldıktan sonra hala nöbetleri devam eden hastalarda yapılan beyin görüntüleme ile gösterilebilen yapısal bir olay (kist, kortikal displazi, tümör vb) varsa cerrahi şansı olabilir. Bu hastalarda epilepsi cerrahisi ile nöbetlerin kontrol altına alınması amaçlanmaktadır. Yalnız bu yapısal olayın beynin çok kıymetli olan konuşma, yürüme merkezine yakın olması durumunda cerrahi dışında başka tedavi yöntemleri uygulanabilir. Epilepsi cerrahisinin amacı epilepsi yaratan dokunun çıkartılması yoluyla gerekli olan beyin bölgelerini koruyarak konuşma ve yürüme problemi oluşturmadan nöbetleri kontrol etmeyi amaçlar.
Epilepsi tanısı almış hastalar normal günlük aktivitelerine devam edebilirler. Özellikle yasaklanan bir durum varsa doktorunuz size söyleyecektir. Çoğu epilepsi türü ilaçların zamanında, uygun dozda alınması dışında bir yasak olmadan tedavi sürecini tamamlayabilir.
Epilepsi tedavisinde ilaç kesim zamanına nasıl karar veririz? Genelde nöbetsiz en az 2-4 yıl geçtikten sonra EEG ler de normale dönmüşse ilaç kesimi planlanabilir. Sadece çok az sayıda bazı epilepsi türlerinde ömür boyu ilaç kullanılması gerekebilir.
Epilepsi korkulacak, saklanacak bir hastalık değildir, doktorunuz ile iletişim halinde olarak bu hastalığın üstesinden gelinmesi mümkündür. Julius Sezar, Dante, Isaac Newton, Molière, Gustave Flaubert, Niccolo Paganini, Charles Dickens, Vincent van Gogh gibi bilinen pek çok kişinin epilepsi hastalığı olduğunu biliyoruz. Bunlar bize epilepsinin hayatımızı olumsuz yönde etkilemeden her türlü mesleği edinebileceğimizi gösteren güzel örneklerdir.
Prof Dr. Güzide Turanlı
