Sinüsler, burun etrafındaki kemikler, üst çene kemikleri ve alın kemiği içinde bulunan hava dolu boşluklardır. Bu boşluklar, genellikle burun içine açıldıkları kanallarındaki tıkanıklıklar nedeniyle iltihaplandığında ortaya çıkan enfeksiyona sinüzit adı verilir. Sinüzitin akut ve kronik (müzmin) olmak üzere iki tipi vardır.
Sinüzitin belirtileri nelerdir?
Soğuk algınlığı ve nezleyi takiben ortaya çıkan akut sinüzitte görülen belirtiler:
- Burun tıkanıklığı
- Sarı, yeşil veya kanlı burun akıntısı
- Gözlerin etrafında ağrı,
- Diş ağrısı ile karışabilen yanak ağrısı,
- Yüzde basınç hissi,
- Öne eğilmekle artan yüz veya baş ağrısı
- Ağız kokusu
- Kimi zaman kuru öksürük veya mide rahatsızlığı şikayetleri görülebilir.
- Ateş, daha az görülen bir belirtidir.
Kronik sinüzitte, belirtilerin süresi üç aydan uzundur.
- Koyu burun akıntısı
- Geniz akıntısı
- Burun tıkanıklığı
- Koku alamama
- Öksürük (özellikle geceleri artan)
Sinüzit en çok kimlerde görülür?
Akut sinüzitte burun kemiği ve kıkırdağı eğrilikleri , nazal alerji ve nazal polipi olanlarda, burun içinde yabancı cisim olanlarda, nazal ve sinüs kırıklarında ve nazal tamponu olanlarda sinüzite daha sık rastlanabilir.
Diğer risk faktörleri burun içinde aşırı kuruluk, mukusun aşırı yoğun olduğu durumlarda, burun içinin temizleme fonksiyonlarının bozuk olduğu sendromlarda ve bağışıklık sisteminin bozulduğu hastalıklarda daha sık görülür.
Korunmak için neler yapılabilir?
- Kış aylarında, özellikle kaloriferli evlerde iyice kuruyan havayı, solunum yolları için ideal olan yüzde 35-50 nem oranına ulaşacak şekilde bir buhar makinesi ile nemlendirmek.
- Burun içini kurutan ve temizleme fonksiyonunu bozan kirli havadan kaçınmak.
- Soğuk algınlığı sırasında bol su içmek.
- Alerjik rinit var ise alerji önlemlerine ve tedavisine her zaman özen göstermek.
Tanısı nasıl konulur?
Muayene sırasında burun mukozaları şiş ve kızarıktır. Sinüslerin üzerinde hassasiyet vardır. Endoskopi ile yapılan muayenede sinüslerin burun içine boşaldıkları bölgeler daha detaylı değerlendirilir. Bu bölgelerde görülen iltihaplı akıntılar sinüzit tanısını koymak için yeterlidir. Ancak tanı koymada özellikle bilgisayarlı tomografiden de faydalanılabilir.
Sinüzit tedavisi nasıl yapılır?
Yeni başlayan sinüzitte antibiotiklerden, sinüslerin boşalmasını kolaylaştıran burun damlalarından ve ağrı kesicilerden faydalanılmaktadır. Hastaya tuzlu su ile burunun temizlenmesi tavsiye edilir. Ayrıca alerjisi varsa; alerjiye yönelik ilaçlar sinüzit gelişimini engelleyebilir.
Kronik sinüzitte faydalanılan antibiyotikler daha güçlüdür ve uzun süre kullanılır. Ayrıca sinüs lavajları, endoskopik sinüs ameliyatları ve açık ameliyatlar gerekebilir.
