Diyabet ve obezite dünyanın en önemli sağlık sorunları arasında yer alıyor.
Diyabete yakalanan hasta sayısı tüm dünyada giderek artan bir hızla çoğalıyor. Ülkemiz diyabetin en hızlı arttığı ülkeler arasında yer alıyor. Diyabet hastalığındaki bu artış hızı dünya ve ülkemiz için kaygı verici boyutlara ulaştı.
Diyabet hem ülkemizde hem de tüm dünyada büyük bir hızla artıyor. Önemli bir halk sorun haline gelen diyabet hem toplum sağlığını hem de sağlık ekonomisini olumsuz yönde etkiliyor. Diyabet artışında etkili olan faktörler arasında modern yaşam tarzı, fiziksel aktivite yetersizliği, hazır gıdalarla beslenme eğilimi ve obezite yer alıyor. Diyabet görülme sıklığı kadınlarda erkeklerden daha fazla olarak karşımıza çıkıyor.
Diyabet hastalığın gelişimine de neden olan bu komplikasyonları, kalp damar hastalıkları, böbrek yetmezliği, görme kaybı, enfeksiyonlar ve ölüm oranını artırıyor.
İstatistiklere baktığımızda, Uluslararası Diyabet Federasyonu verilerine göre; dünyada her 11 yetişkinden 1’i diyabet hastası,2 diyabetli yetişkinden1’ine teşhis konulmamış yani diyabetli olduğunu bilmiyor. Aynı şekilde Her 6 saniyede 1’i diyabet hastalığından hayatını kaybediyor.
Diyabet, insülin hormonunun eksikliği veya etkisizliği sonucu ortaya çıkan ve kan şekeri yüksekliği ile seyreden, kronik ve ilerleyen bir hastalıktır. İnsülin, vücudumuzda pankreas tarafından salgılanır, yemeklerle alınan besinlerdeki şekerin hücre içine girerek enerji olarak kullanılabilmesi için anahtar görevi görür.
İnsülinin yokluğu veya etkisizliği sonucu hücre içine giremeyen şeker kanda yükselmeye başlar. Bu durum kontrol altına alınmadığında metabolizmanın tüm işleyişini bozar. Bunun sonucunda diğer kronik ve yaşamı tehdit edebilen hastalıklara zemin hazırlar.
Tip 2 diyabet, insülin üretiminin zamanla devam eden bozulması ile karakterize ilerleyici bir hastalıktır. Kalıcı veya kötüleşen glisemik kontrol, kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği, göz hastalığı ve körlük gibi diyabet komplikasyonları riskini artırabilirken, insülin ihtiyacını arttırmaktadır.
Tip II diyabet tedavisinde diyet, egzersiz ve ilaçlar kullanılmaktadır. Fakat bazı durumlarda bu tedaviler yeterli olmamakta ve hastalık ilerleyerek kalp-damar hastalıkları, felç, böbrek ve ayak rahatsızlıkları ve görme kaybı gibi ciddi hastalıkları da beraberinde getirmektedir
METABOLİK CERRAHİ NEDİR?
Metabolik Cerrahi diyabeti şekeri kontrol altına almak amacıyla yapılan cerrahi işlemdir. Tıbbi tedavi ile kontrol altına alınamayan diyabetin kalıcı olarak kontrol altına alınması hedeflenir. Bu yöntemle tip 2 diyabet tedavisinde daha kesin sonuçlar alınabilmektedir. Metabolik cerrahi sayesinde vücutta üretilen fakat etki göstermeyen insülinin kullanılması sağlanmaktadır. Aynı zamanda, diyabet nedeniyle ortaya çıkan diğer hastalıkların da iyileştirilmesi ile hastaların yaşam süreleri uzamakta ve hayat kaliteleri artmaktadır.
METABOLİK CERRAHİ NASIL UYGULANIR?
Bu operasyonda midede oluşturulan torba ile ince bağırsağın alt kısmı birleştirilmektedir. İnce bağırsağın ilk etapta ayrılan üst kısmı ise tekrar alt kısma bağlanmaktadır. Gastrik by-pass’ta amaç midenin küçültülerek gıda tüketiminin azaltılması ve ince bağırsakta gıda emiliminin en aza indirilmesidir. Bu uygulama ile tüketilen yiyecekler hem midenin hem de ince bağırsağın büyük bir kısmına uğramamaktadır. Hastaların hızla kilo vermesi sayesinde Tip II diyabette de iyileşme sağlanmaktadır.
METABOLİK CERRAHİ İLE DİYABETE KALICI ÇÖZÜM SAĞLIYOR
Diyabet cerrahisi, şeker hastalığının kalıcı çözümüne dönük bir tedavi şeklidir. Diyabet ameliyatları ile hastanın kan şekeri seviyesi kontrol altında tutularak ilaçsız veya ilaçlara daha az bağımlı bir şekilde hayatını devam ettirmesi sağlanır.
Metabolik cerrahi uygulamaları sonrası hastaların kan şekeri, seviyesinin yanı sıra; kolestrol, hipertansiyon, aşırı kilo, karaciğer yağlanması, göz-böbrek hasarı ve ayak yaraları gibi sorunları da tek bir operasyon ile giderilmiş olur.
Diyabet cerrahisi diyabetin kontrol altına alınması ve kilo kaybına bağlı olarak kanser, kalp damar hastalıkları, uyku apnesi için de risk faktörlerin ortadan kalkması ile yaşam süresinin uzamasına katkı sağlar.
METABOLİK CERRAHİ KİMLERE UYGULANABİLİR?
Bu ameliyat ile mide küçültülür ve ek olarak ince bağırsak küçülen mideye bağlanır. Bu işlem sonucunda hasta hem küçülen mide sayesinde daha az yemek yer hem de ince bağırsak mideye bağlandığı için besinlerin emilimi azalır. Bu sayede hasta yediğinden daha azını metabolize eder. Böylece kalori alımı ciddi seviyede azaltılarak kilo kaybı sağlanır.
METABOLİK CERRAHİ KİMLERE UYGULANABİLİR?
18-65 yaş arası, vücut kitle indeksi 35 ve üzeri olan, ameliyata girmesine engel olacak herhangi bir rahatsızlığı bulunmayan herkese tüp mide ve gastrik bypass ameliyatları yapılabilir. 18 yaş altı hastaların ameliyatı çok nadirde söz konusu olabilir fakat böyle bir durumda ameliyattan önce ebeveynlerin onayı alınır. Hastanın ameliyata engel olabilecek herhangi bir psikolojik sorunu veya alkol bağımlılığı söz konusu ise ilgili branş doktorlarından ameliyat onayı alınır ve operasyon gerçekleştirilir.
Metabolik ameliyatların tümü laparoskopik yöntemle (kapalı ameliyat) uygulanır. Ameliyat süresi kullanılacak yönteme göre 1 ile 3 saat arasında değişir. Hastalar ameliyattan sonra 1-2 gün hastanede kalır ve kısa süre içerisinde normal hayatlarına dönebilirler.
Ameliyat sonrasında hastaya özel olarak hazırlanan 1 yıllık diyet programına uyulması çok önemlidir. Hasta operasyon öncesine göre daha az kalori alacağı için yediklerinin besleyici değerlerinin yüksek olması gerekir.
Hastanın bu ameliyatlar konusunda tecrübeli olan bir cerrah tarafından ve ortaya çıkabilecek sorunlarla başa çıkabilecek tam donanımlı bir merkezde ameliyat olmasıdır.
DİYABETTEN KORUNMAK İÇİN ÖNERİLER
Düzenli fiziksel aktivite ve spor yapılmalı; mümkünse her gün 10.000 adım atılmalıdır.
Protein ve sebze ağırlıklı beslenme programı oluşturulmalı. Karbonhidrattan uzak durulmalıdır. Kızartma ve doymuş yağ oranı yüksek yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
Modern yaşamın olumsuzluklarından korunmak için açık havada zaman geçirilmelidir.
