Günümüz hastalığı haline gelen şeker ve tansiyon rahatsızlıkları gün geçmiyor ki artmasın. Dünyada her 11 kişiden 1’ i şeker, her 7 kişiden 1’ i ise tansiyon hastası. Yaş ortalamalarının yeni doğanlara kadar düştüğü hastalıklar için, halk arasında bir sürü ‘tedavi metodu’ u var!
Peki ilaçlar ve diyetler dahil doğru bildiğimiz yanlışlar nelerdir? Biruni Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Bölümünden Yard. Doç. Dr. Betül Börkü Uysal, polikliniğe başvuran hastalarının şeker ve tansiyon ilaçları ile ilgili doğru bildiği yanlışları anlattı:
‘’Şeker hastalığında damar içinde dolaşan kanda şeker miktarı yüksektir. Tansiyon hastalığında ise damarlarımız içinde basınç artışı mevcuttur. Hem kanımız içindeki şeker yüksekliği hem tansiyona bağlı basınç yüksekliği farklı mekanizmalar ile damar duvarlarımızda hasara sebep olur. Damarlar vücudumuzun her yerini sardıkları için damar dolaylı olarak bütün vücudumuzu etkiler. Mesela göz damarlarımızda hasar olduğunda görme bulanıklığından başlayıp görme kaybına kadar gidebilecek sorunlar ortaya çıkar.
Hasar kalp ve böbrek gibi hayati organlarda meydana geldiğinde, kalp damar tıkanıklığı, kalp ve böbrek yetersizliği gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu sebeple şeker ve tansiyon hastalıklarının erken teşhis ve tedavisi çok önemlidir. Tedavi ne kadar erken başlanırsa, damar hasarı o kadar erken aşamada önlenebilir. Özellikle şeker hastalığında insülin direnci ve prediyabet dediğimiz şeker öncesi dönemde yakalandığında şeker hastalığı oluşmadan önlenme ihtimali vardır.
Ancak polikliniğe başvuran ilk defa şeker ve ya tansiyon tanısı koyduğumuz hastalarımızın önemli bir bölümünün ilaç başlamakla ilgili kaygıları olduğunu ya da ilaca başlasalar bile eş, dost ve akrabalarının tavsiyesine uyarak bıraktıklarını görüyoruz.
Hastalarımızın sıklıkla sorduğu sorular;
İlaç kullanmadan kendim diyetle bu hastalıkların önüne geçemez miyim ?
Evet, hastalık belli bir aşamaya gelene kadar diyet yaparak hem şekerin, hem tansiyonun oluşması ve ilerlemesi engellenebilir. Ancak bu doktorunuzla beraber verebileceğiniz bir karardır.
Şeker/tansiyon ilaçlarına başlarsam hastalığın kendi kendine geçmesine engel olur muyum ?
Şeker ve tansiyon ilaçları hastalığın ilerlemesine sebep olmaz. Aksine hastalığın daha kötüye gidişatını durdurur. Hatta ilaca erken dönemde başlamak şeker ve tansiyona bağlı olarak damar hasarının ilerlemesine engel olarak daha az ilaç ile hastalığı kontrol etme şansınızı artırır.
Şeker/tansiyon ilaçlarını sürekli kullanırsam bağımlılık yapar mı ?
Şeker ve tansiyon ilaçlarının bağımlılık yapıcı etkileri yoktur. Hatta ilaçlara erken başlayıp, hastalığa bağlı hasara engel olduğunuz dönemde diyet ve egzersiz ile durumu kontrol altına aldığınızda ilaçları bırakma şansınız daha yüksek olur.
Şeker/tansiyon ilaçları böbreklerimi bozar mı ?
Şeker ve tansiyon ilaçları hastalığın başlangıç döneminde böbrekleri bozmaz. Ancak ilaç kullanımının düzensiz olduğu kontrolsüz şeker ve tansiyon hastalarında damar hasarına bağlı olarak böbrek yetersizliği gelişebilir. Yani ilacın kullanılması değil kullanılmaması böbrekleri bozar. Ancak böbrek yetersizliği geliştiği aşamadan sonra şeker ve tansiyon ilaçları ile ilgili kullanımda bazı doz ayarlamaları yapılmalıdır. Bu noktada hekimler gerekli uyarılarda bulunacaklardır.