Katarakt göz bebeğinin arkasında bulunan göz merceğinin zamanla şeffaflığını yitirerek hastanın bulanık görmesine sebep olan, sıklıkla orta yaş ve üzerinde görülen bir göz hastalığıdır.
Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybederek matlaşmasıdır. Bu matlaşma sonucunda görme kalitesi azalır, renkler soluklaşır ve ışığa karşı hassasiyet gelişebilir. Katarakt daha çok orta ve ileri yaşlarda görülmesine rağmen, yenidoğan bebeklerde, travma sonrası, üveit hastalığı olanlarda ve uzun süre kortizon kullanan insanlarda da görülebilir.
Katarak neden oluşur?
Kataraktın erişkinlerdeki en önemli nedeni yaşlanmayla birlikte lensin içinde meydana gelen değişikliklerdir. Çocuklarda ise katarakt oluşumunda metabolik hastalıklar, akraba evliliği, anne karnında geçirilen hastalıklar, gebelikte ilaç kullanımı, mikrobik durumlar ve yaralanmalar etkili olur. Ayrıca göz travmaları, şeker hastalığı, göz içi iltihabı (üveit), böbrek hastalığı, gloko, yüksek kan basıncı ( hipertansiyon) ve uzun süre kortizonlu ilaç kullanımı katarakt oluşmasına neden olan durumlardır.
Kataraktın Belirtileri Nelerdir?
Zaman içerisinde görmenin azalması
Çift görme
Okumada zorluk çekme
Renklerde solma ve sararma
Gece görüşünde bozulma
Işık hassasiyeti (göz kamaşması)
Katarakt Tedavisi
Katarakt gözde zamanla ilerleyen ve ilerlemesi durdurulamayan bir göz hastalığıdır. Tek tedavisi ameliyattır. Gözlük veya ilaçla tedavi edilemez. Son yıllarda uygulanan en güncel ve yeni tedavi akıllı lens (Trifokal lens) uygulamalarıdır.
Kataraktın erişkinlerdeki en önemli nedeni lensin içinde yaşlanması ile birlikte meydana gelen değişikliklerdir. Çocuklarda ise metabolik hastalıklar, akraba evliliği, anne karnında geçirilen hastalıklar, gebelikte ilaç kullanımı, mikrobik durumlar ve yaralanmalar etkili olur. Ayrıca göze gelen darbeler (travma), şeker hastalığı, göz içi iltihabı (üveit), böbrek hastalığı, glokom, radyasyon, yüksek kan basıncı ( hipertansiyon) ve uzun süre kortizonlu ilaç kullanımı katarakt yapabilir.
Ameliyat Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Hasta operasyon öncesinde hafif bir toklukla hastaneye gelir ve rutin göz muayenesinden geçer. Operasyondan bir saat önce damla kullanılarak hastanın göz bebeği büyütülür.
Katarakt Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kataraktın ilaçla tedavisi ve ilerlemesini engellemek için yapılabilecek bir tedavi yoktur.
Katarakt cerrahisi göze 2-3 mm’lik mikro kesiler aracılığıyla girilerek, saydamlığını yitirmiş olan lensin, yapay lens ile değiştirilerek hastanın görüş kalitesini maksimum seviyeye ulaştıran dikişsiz cerrahi yöntemdir.
Katarakt cerrahisi günümüzde fakoemülsifikasyon adı verilen modern teknikle yapılmaktadır. Hastanın hastanede yatmasına gerek yoktur, aynı gün taburcu edilir ve bir gün sonra kontrole çağrılır. Ameliyat uyuşturucu damla yardımıyla yapılır, herhangi bir enjeksiyona ihtiyaç duyulmaz. Ağrısız ve dikiş gerektirmeyen bir yöntemdir. Matlaşan mercek alınır ve yerine yapay mercek yerleştirilir. Bu mercek ömrünüz boyunca yerinde kalır. Ancak mercekte zamanla matlaşma olabilir. Böyle bir durumla karşılaşılırsa birkaç dakika süren ve kolayca yapılan laserle mercek tekrar saydam hale getirilir.
Ameliyat Ne Kadar Sürer?
Ortalama 15-20 dakika içinde tamamlanır.
Katarakt Ameliyatında Nelere Dikkat Edilmeli?
Bu operasyonda işlemi gerçekleştirecek olan hekimin tecrübesi ve göz içerisine yerleştirilecek olan merceğin kalitesi oldukça önemli.
Katarakt Ameliyatından Sonra Hastanede Yatış Yapılır Mı?
Hayır. Hasta cerrahi müdahaleden sonra hemen taburcu edilir.
Ameliyat Sonrasında Nelere Dikkat Edilmeli?
Ameliyat sonrası hastanın normal görüşe kavuşması kataraktın sertliğine ve yumuşaklığına göre değişkenlik gösterir. Ameliyat sonrasında gözün iyileşme süresi ortalama bir haftadır. Bu süre zarfında hastanın ameliyatın yapıldığı gözü kaşımaması, 72 saat boyunca duş almaması ve doktorun ameliyat sonrası hastaya vermiş olduğu damlaları hijyen koşullarına uygun şekilde kullanması gerekir.
Katarakt ameliyatlarında Akıllı lens (Trifokal lens) nasıl uygulanır?
Akıllı lens ( Göz içi Lens ) ya da tıbbi adıyla Trifokal lens olarak adlandırılan yapay mercektir. Akıllı lensler görme sorunu yaşayan hastalarda büyük konfor sağlar ve ömür boyu görme problemini ortadan kaldırır. Akıllı lens ya da mercekler katarakt nedeniyle görme sorunu yaşayan hastalara ve ileri derecede hipermetrop olan ya da yüksek miyopi nedeniyle lazer olamayan, yakın gözlüklerinden erken yaşta kurtulmak isteyen
Bu lensler adlarından da anlaşılabileceği gibi üç mesafede yani yakın, orta ve uzak mesafede gözlüksüz net görüş sağlamaktadırlar.
Her insanın gözünün içerisinde doğal bir lens yani mercek bulunur. Elastik ve saydam bir yapıya sahip olan lensler yaşın ilerlemesi ile birlikte esnekliğini kaybeder ve deforme olur. Bunun sonucunda yakına odaklanamaz, şekil değiştiremez ve net bir görüş sağlanamaz. Yapısı bozulmuş olan doğal lensin yerine gözün içine Akıllı lens tıbbi adıyla Trifokal lens adı verilen yapay bir mercek yerleştirilerek hem yakın, hem uzak, hem de orta mesafede net görüş sağlayarak görme kusurlarımızı gidermiş oluruz.
Böylece hastaların yaşam kalitelerini yükseltmekle beraber hayatlarında da konfor sağlamaktadır.
Herkes akıllı lens ameliyatı olabilir mi?
Akıllı lens ameliyatı; kataraktı olanlara ya da 40 yaş sonrası yakın gözlüğü takmak istemeyenlere uygulanır.
Trifokal (akıllı) lens ameliyatı her göze uygun değildir.
Akıllı lens kimlere uygulanır?
Akıllı mercek tedavisinde amaç, doğuştan var olan ve artık işlevini yitirmiş mercek yerine yapay bir mercek uygulayarak hastanın görme kalitesini arttırmaktır. Akıllı mercek takılan hastalar ameliyattan sonra gözlüksüz kitap okuyabilir, bilgisayar kullanabilir ve televizyon izleyebilir. Böylelikle hastanın yaşam kalitesi artmış olur. Akıllı mercek;
40 yaşını aşmış uzak yakın ya da ara mesafelerde görme sorunu yaşayan hastalara;
Kornea kalınlığı uygun olmadığı için lazerle düzeltilemeyecek kadar çok yüksek olan hastalara;
Ayrıca daha önce lazer operasyonu geçirmiş ve göz içi lenslerindeki deformasyon nedeniyle görme azalması, uzağı veya yakını görememe sorunu yaşayan hastalarda da akıllı lens uygulaması yapılabilir.
Akıllı lens nasıl uygulanır?
Akılı lens uygulamasında öncellikle gözler yıkanarak dezenfekte edilir ve ameliyata hazırlanır. Ameliyat yaklaşık 15-20 dakika sürer. Lokal anestezi ile yapılan işlem sırasında hasta ağrı ya da acı hissetmez. Akıllı lens uygulaması
Gözün içinde yapısı bozulmuş doğal lens çıkarılır ve yerine akıllı lens yerleştirilir. Ameliyat sonrası göz bandajlanarak hasta taburcu edilir. Bir gece göz bantlı kalır ve ertesi gün yapılan kontrolde gözden bandaj çıkarılır. Hasta aynı gün görmeye başlayarak günlük yaşantısına daha konforlu bir şekilde sürdürebilir.
Birkaç gün içinde diğer göze de aynı işlemler uygulanır.
Akıllı lens kimler için uygun değildir?
Ayrıntılı göz muayenesi ve tetkikler sonucunda, gözün trifokal lens uygunluğu belirlenir. Uygun olmayan gözlere trifokal lens konması hem iyi bir görüş elde edilmesini engeller, hem de kalıcı ışık yansımalarına yol açabilir. Sarı nokta hastalarında, diyabete bağlı retina hasarı olan hastalarda, açık ya da gizli şaşılığı olanlarda, kornea şeklinin bozulmasına bağlı hastalıklarda akıllı lens uygulaması doğru değildir.
Akıllı lens sonrası günlük hayata ne zaman dönülür?
Ameliyat sonrası ilk gece gözde şeffaf plastik bir koruyucu ile uyunur. Ertesi gün bu koruyucu çıkarılır ve göz kontrolü sonrasında günlük hayata geri dönülebilir. İlk birkaç gün göz bebeğinin ameliyat sırasında damla ile genişletilmesine bağlı olarak geçici bir bulanık görme olur. Birkaç gün içerisinde görme netleşir. Bir ay boyunca göz damlası kullanımı gerekir.