Okulların açıldığı bu günlerde hem okula yeni başlayan hem de tatil dolayısıyla ara veren çocuklarda okula uyum sürecinde zorluklar yaşanabiliyor. Bu süreci kolaylaştırmak isteyen ailelerin aklında birçok soru var. Çocuğum okula uyum sağlayacak mı? Ebeveyn olarak okula adaptasyonu sağlamak için neler yapabilirim? Çocuğumun ders çalışmasını nasıl sağlayabilirim?
Çocuğa okul süreci ile ilgili açık ve net bilgiler verin
Okul ile ilgili belirsizliklerle baş edebilmeleri için çocuğa okulla ilgili detaylı bilgi verilmelidir. Hangi okula gideceği, okulun program akışı, orada neler yapacağına dair bilgiler olabildiğince açık ve net olarak ifade edilmelidir. Okulla ilgili yapılan bilgilendirmenin abartılı ve yanlış olmaması; okulun sadece eğlence alanı olarak tanımlanmaması gerekmektedir. Aksi takdirde çocuğun beklentisi ile gerçeklik arasındaki farklılık çocuğun kandırılmış hissetmesine ve okuldan uzaklaşmasına neden olacaktır.
Çocuğa okulla ilgili hikaye kitapları okuyun
Bu süreçte okula başlama ile ilgili hikâye kitaplarının okunması, çocuğun kendini sürece hazırlaması için fayda sağlayacaktır.
Uyum sürecinde çocuğun okulla ilgili duygularını ifade etmesine, neden gitmek istemediği ile ilgili düşüncelerini paylaşmasına izin verilmeli ancak okula gitmek konusunda kararlı ve net davranılmalıdır.
Çocuğa bir şeyleri yaptırabilmek adına söylenen ‘Öğretmenin seni sevmez’ , ‘Müdüre söylerim sana kızar’ gibi söylemler, çocuğun okuluna karşı olumsuz duygulanımlar geliştirmesine neden olabilmektedir.
Çocuğun ev düzenini tekrar oluşturun
Diğer önemli konulardan bir tanesi çocuğun ev düzeninin yeniden sağlanmasıdır. Yaz aylarıyla değişen uyku ve dinlenme saatleri yeniden gözden geçirilmeli ve çocuğun yaş dönemine uygun şekilde yeniden düzenlenmelidir. Özellikle geç yatmaya alışan çocukların akşam uyku saatlerini öne çekmek sabah saatlerinde daha enerjik uyanmalarını sağlayacaktır.
Çalışma düzenini birlikte oluşturun
Çocuğunuzun tatil dönüşü çalışma programını oluştururken birlikte hareket etmek, çocuğunuzun bu konudaki fikirlerini almanız çocuğun programına uyum sağlamasını arttıracaktır. Program oluşturulurken tatilden dönen çocuğa adaptasyon süreci için zaman tanınması, asıl hedeflenen programın direk verilmesi yerine istenilen noktaya küçük hedeflere ulaşılması, sonraki haftalarda program akışını yoğunlaştırarak asıl hedefe ulaşmak daha sağlıklı olacaktır.
Ödev yapmak istememe ve ders çalışmama gibi durumlarda asıl nedeni anlamaya çalışın
Okula uyum sürecinde ailelerin akademik erteleme davranışına dikkat etmesi önem taşır. Akademik erteleme çocuğun ödev gibi yerine getirmesi gereken sorumluluklarının sonraki saatlere, günlere ertelenmesi davranışıdır. Çocuğun ödevini yapmayı ertelemesinin birçok nedeni olabilmektedir. Aileler bu durumu ‘sorumsuzluk’ ya da ‘eğlenceye düşkün’ olarak yorumlar. Ancak bu durum temelde başarısızlık kaygısı, mükemmeliyetçilik algısı, benlik saygısı ve kendini düzenlemede yaşanılan problemler gibi birçok nedene dayanabilmektedir.
Ödevini yapmak istemeyen çocuk için öncelikle yapılması gereken çocuğun temel ihtiyacını ya da sıkıntısını anlamaya çalışmak, sonrasında ise bu duruma birlikte alternatif çözümler üretmek olmalıdır.
Unutulmamalıdır ki, davranış sonuçtur. Çocuğun okulu istememesi, ödev yapmaması ya da diğer istenmeyen davranışsal eylemler birer sonuçtur. Önemli olan bu sonucun ortaya çıkmasına neden olan durumların saptanması ve ortadan kaldırılmasıdır.
Tüm uygulanan önerilere rağmen devam eden adaptasyon sorunları için bir uzmandan destek almak faydalı olacaktır.
