Gastroenterolojİ

Gastroenteroloji, sindirim sistemi hastalıklarıyla ilgilenen bilim dalıdır. Gastroenteroloji, sindirim sistemi kanalı dediğimiz yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak (kolon) ve makat bölgesi hastalıkları, karaciğer hastalıkları, safra kesesi ve safra yolu hastalıkları, pankreas hastalıkları ile karın duvarı hastalıklarını inceleyen, bu hastalıkların ve tanı ve tedavisiyle ilgili bilim dalıdır.

Gastroenterolog ise bu hastalıklar konusunda ileri eğitim almış uzman kişilerdir. Gastroenterolog olmak için tıp fakültesi ile beraber 13 sene eğitim almak gerekir. 6 yıl süren tıp fakültesi eğitimi sonrası, tıpta uzmanlık sınavına girerek en az 4 yıl dahiliye asistanlığı sonrasında dahiliye (iç hastalıkları) uzmanı olan gastroenterologlar, yan dal uzmanlık sınavına girerek 3 yıl süreyle daha gastroenteroloji eğitimi alırlar. İkinci uzmanlık olan gastroenteroloji eğitimi sırasında üst ve alt gastrointestinal endoskopi ile Endoskopik retrograd kolanjio pankreotografi (ERCP), Endoskopik Ultrasonografi, Kapsul Endoskopi, Ph Metre, İmpedans gibi ileri girişimsel işlemler konusunda eğitilirler.

Hangi Semptomlar ve Hastalıkların Varlığında Gastroenterolojiye Başvurulmalıdır?

  • Gastro Özofajial Reflü
  • Endoskopik Reflü Tedavileri – ARMA, GERDX
  • Mide ve yemek borusu kanserleri
  • Açıklanamayan göğüs ağrısı
  • Şişkinlik
  • Dispepsi
  • Yutma Güçlüğü
  • Geçmeyen hıçkırık
  • Karın Ağrısı
  • Kilo kaybı
  • Bağırsak alışkanlığında yeni ortaya çıkan değişiklikler
  • İshal
  • Safra yolu ve pankreas hastalıkları
  • Safra taşları
  • Safra yolu darlıkları ve kanserleri
  • Gastrointestinal sistem tümörleri
  • Kabızlık
  • Karında ele gelen kütle
  • Makattan kanama, siyah dışkılama
  • Polipler
  • İnflamatuar bağırsak hastalığı (Crohn Hastalığı, Ülseratif Kolit)
  • Çölyak hastalığı
  • Gıda intoleransı
  • Divertiküller
  • Sarılık
  • Karaciğer sirozu
  • Pankreas kanseri
  • Hepatitler (Hepatit A,B,C,D)
 
 

Gastroentroloji Tanı ve Tedavi Yöntemleri

MİDE BALONU VE MİDE BOTOKSU; Obezitenin endoskopik tedavisinde,

POLİPEKTOMİ: Mide, ince barsak, kolon poliplerinin çıkarılmasında,

EMR: Endoskopik Mukozal Rezeksizyon, 2cm’nin alındaki poliplerin ameliyatsız çıkartılmasında,

ESD: Endoskopik Submukozal Diseksiyoni, genel olarak 2cm den büyük olan ve belirli bir katman(submukoza)’ dan daha derine yayılmamış olan erken evre tümörlerin amelyatsız çıkartılmasında(Yemek borusu, Mide, İnce barsak, kalın barsak tümörleri),

POEM: Yutma güçlüğü ile ortaya çıkan Akalazya hastalığında en etkili ve kolay uygulanabilen tedavilerin başında gelir. Ayrıca Zenker divertikülü için (Z- POEM), mide için G-POEM uygulanabilir.

EUS: Endosonografi; Endoskopi şeklinde ve ultrason fonksiyonu olan bir kamerayla iç organlarımızın yakından incelenmesi ve bununla birlikte;
Pankreas kanseri için biyopsi alınması, Pankreas Kistleri, Pankreas Kanser ağrısında Çölyak Nöroliz,
Yemek borusu kanseri ve Mediasten lenf bezlerinin değerlendirilmesi,
Mide , Yemek borusu ve ince barsakta derin katmanlarda yer alan Sub-epitelyal lezyonların değerlendirilmesi (GİST) tanı biopsi işlemleri,
Rektum kanserlerinde tanı konulması, biyopsi alınması,
Safra yolları, pankreas kanalının darlıklarının tedavisi, (Hepatiko-gastrostomi, Koledoko-Duodenostomi) ,
Kisto-Gastrostomi işlemi (Pankreatit sonrası gelişen kist ve apselerin mideye boşaltılması),
Gastro-jejunostomi: Mide çıkış yolu darlıklarında ince barsağa stentle bağlantı (anastomoz) yapılması
Tümörlerde evreleme yapılması gibi pek çok tanı ve tedavi şeçeneği sunmaktadır.

ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjiyopankreatografi): Safra yolları ve pankreas kanalı taşlarının çıkartılması ve darlıklarının tedavi edilmesi için kullanılan ileri endoskopik yöntemdir.

KOLONOSKOPİ: Kolonoskopi kalın bağırsak ve ince barsağın son kısmının kolonoskop denilen cihaz ile değerlendirilmesi işlemidir

BUJİ VE BALON DİLATASYONLAR: Sindirim sisteminde herhangibir nedenle oluşmuş darlıkların (Tümör darlıkları, kostik madde hasarı, Plummer-Vinson sendromu, mide çıkış yolu tıkanıklıkları, Akalazya) tedavisinde,

GASTROİNTESTİNAL SİSTEM MALİGNİTELERİNDE STENTLEME; Yemek borusu, mide, kolon, ine barsak, pankreas, safra yolları),

GASTROİNTESTİNAL SİSTEM KANAMALARININ TEDAVİSİ; Ülser, kanser, erozyonlar, Varis kanamalarına müdahale, Bant ligasyonu

MANOMETRİ İŞLEMLERİ; Yemek borusu ve bağırsakların fonksiyonel hastalıklarının tanısında uygulanmaktadır.
Tanımlı bütün bu işlemler İleri Endoskopi Merkezimizde özenle yapılmaktadır.

Gastroskopi

Gastroskopi, gastroskop denilen aletle ağızdan geçilerek yemek borusu (özofagus), mide, oniki parmak bağırsağının ilk iki bölümü muayene edilebilir. Bu işlem esnek, bükülebilir, ucunda minik bir kamera olan tüp şeklinde ileri teknoloji ürünü bir cihaz olan gastroskop ile yapılır.

Mini kamera, yemek borusundan başlayarak, mide ve 12 parmak bağırsağının iç yüzeyindeki her noktayı, bu bölgelerdeki  değişiklikleri, cihazın ekranına yansıtır. Bu görüntüler ile hekim tanınızı koyar gerekli görürse mikroskobik inceleme (biyopsi) yapmak için küçük parçalar alınabilir. İnceleme sırasında bu organlardaki iltihap, tümör, kanama gibi durumlar  saptanabilir.

Gastroskopi ile çok erken safhadaki mukozadaki değişiklikler deneyimli bir gastroenteroloji uzmanının görmesi ile erken teşhis ve tedavi edilebilir. Ayrıca midedeki polip gibi küçük oluşumlar, endoskopik olarak çıkarılabilir. Bununla birlikte yanlışlıkla yutulan yabancı cisimler endoskopi vasıtası ile çıkarılabilmektedir. Gastroskopi öncesinde hastamızın 8 saat aç olması yeterlidir. İşlem öncesinde kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız hekiminize bildiriniz.

Kolonoskopi

Kolonoskopi kalın bağırsak ve ince barsağın son kısmının kolonoskop denilen cihaz ile değerlendirilmesi işlemidir. Kalın bağırsak kanserine gidişte en önemli risk faktörü olan bağırsaktaki polipler kolonoskopi ile erken teşhis edilip gene aynı işlem sırasında kolonoskop vasıtası ile çıkarılabilmektedir. Kolonoskopi ile kalın bağırsak kanserinin erken tanısı ve başarıyla tedavisi ile yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Kolonoskopi işlemi öncesinde sedasyon dediğimiz hastalarımızın ağrı duymaması adına ilaçları damar yolundan anestezi ekibimizle birlikte uygulamaktayız.

Kolonoskopi işlemi öncesinde işlemden bir gün önce doktorunuz tarafından size diyet ve bağırsağınızı boşaltıcı ilaçların kullanımı anlatılacaktır. İşlem öncesinde kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız hekiminize bildiriniz.

Kapsül Endoskopi

Gastroskopi ve kolonoskopi işlemleri sırasında mide ve kalın bağırsak değerlendirilebilir. Bu iki yöntem ince barsağı değerlendirilemediğinden kapsül endoskopi denilen mini kamera ile ince bağırsaklarınız değerlendirilebilir.

Bu mini kamera ağızdan yutulabilecek kadar küçük olup işlem öncesinde bağırsak hazırlığını takiben hekiminiz tarafından bir miktar su ile yutturulur ve 8 saat boyunca ince bağırsakların değerlendrilmesine imkan verecek şeklinde çekim yapar. Kapsül endoskopi yutulduktan sonra üzerinizde taşıyacağınız kayıt cihazı vasıtası ile kayıtlar, 8 saatlik çekim sonrasında bilgisayar ortamına yüklenerek hekiminiz tarafından incelenir. Kapsülü yuttuktan 2 saat sonra su içilebilir, 4 saat sonra ise meyve suları, tanesiz çorba içilmesine izin verilir.

Kolonoskopi işlemi öncesinde işlemden bir gün önce doktorunuz tarafından size diyet ve bağırsağınızı boşaltıcı ilaçların kullanımı anlatılacaktır. İşlem öncesinde kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız hekiminize bildiriniz.

EUS (Endoskopik Ultrasonografi)

Endoskopik ultrason sindirim sistemini oluşturan mide, bağırsaklar, yemek borusu, safra kesesi, pankreas gibi organların duvarları arkasında gizlenmiş olan, hayati önem arz edebilecek kitle ve lezyonların nitelik ve evresini kolaylıkla tespit edebilen, son yıllarda oldukça gelişim göstermiş görüntüleme cihazlarıdır.
Normal endoskopik yöntem kullanılarak hem tanı hem de tedavi işlevlerinde kullanılan bir tekniktir.

Ultrason cildin üzerinden uygulanan bir görüntüleme tekniğiyken, endoskopik ultrason hedef bölgeye doğrudan ulaşır ve monitöre yansıyan görüntüyü direkt olarak söz konusu vakadan sağlar.
Normal ultrasonda da görüntüleme ve teşhis yapılır fakat endoskopik ultrason ile sindirim sisteminde oluşmuş herhangi bir tümör veya kitlenin tespiti ve hastalık hakkında daha detaylı bilgiye sahip olmak mümkündür. Kitlenin niteliği ve uygulanacak tedaviye dair bilgi edinmek için endoskopik ultrason, normal ultrasona göre daha doğru veri sağlar.
Biopsi gereken durumlarda cerrahi yükü azaltarak hastanın konforunu arttırır ve işlemi daha basit hale getirir.

PH Metre

Reflü hastalığı, mide içeriğinin (asidinin) patolojik şekilde mideden özofagusa (yemek borusuna) doğru geri kaçışı demektir. Reflü hastalarının yaklaşık %60-70’inde gastroskopi normal saptanabilmektedir. PH metre denilen cihaz vasıtasi ile patolojik reflü teşhisi konabilmektedir. Bu işlem hekiminiz tarafından burundan girilerek özofagus–mide arasındaki bileşkeye katater yerleştirmesi ile başlar. Burundaki bu katater 24 saat takılı kalır. Katater takılı iken yeme-içmeye ve günlük temponuzdaki işleri yapmaya devam edebilirsiniz. Şikayetiniz oldukça kayıt cihazının üzerindeki düğmeye basmanız gereklidir. 24 saatin sonunda hekiminiz tarafından 24 saat süresince alınan kayıtlar yorumlanır ve size rapor verilir.

Özofagus Manometresi

Bu işlem disfaji (yutma güçlüğü), odinofaji (ağrılı yutma) gıdaların takılma hissi, kardiyak-dışı göğüs ağrısı ve kronik öksürük gibi özofagus kaynaklı olabilecek semptomların değerlendirilmesi için yapılır. Manometrik çalışma ayrıca anti-reflü cerrahisi öncesinde de yemek borusunun basınçlarının değerlendirilmesi için rutin olarak kullanılmalıdır. Hekiminiz tarafından nazal yolla katater yerleştirilir ve yemek borusundaki basınçlar basınçölçerler vasıta ile değerlendirilir. İşlem öncesinde hasta en az 6 saat aç kalmalıdır, özofagus fonksiyonunu etkileyebilecek tüm ilaçlar en az 24 saat önceden kesilmelidir. İşlem yaklaşık 30 dakika içerisinde sonlandırılır. Nazal katater çekilir hastamız günlük hayatına devam edebilir.

ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjio Pankreotografi)

Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi yöntemi duodenoskop denilen ucunda ışıklı kamera sistemi bulunan özel bir endoskopi cihazı ile ağız yolundan girilerek safra kanalı ve pankreas kanalının ortak açıldığı papilla denilen yapı bulunur. Bu milimetrik delikten ince uçlu kateter denilen cihazlarla girilerek safra kanalına ve gerekirse pankreas kanalına ulaşılır. Safra yollarındaki taşların temizlenmesi, safra yolları ve pankreas tümörlerinin tedavi yönetiminde bu yöntem uygulanabilir.

Bölüm Doktorları

Prof. Dr. Kamil ÖZDİL

Gastroenteroloji

Doç. Dr. Oğuzhan ÖZTÜRK

Gastroenteroloji