Kalp krizi, kalp damarlarında darlığa bağlı olarak kalbin ihtiyacı olan besin ve oksijenin kalbe taşınamamasıdır. Damarda biriken yabancı maddeler (kolesterol, kalsiyum, hücre artıkları) yıllar içinde darlığa neden olur. Bu gelişen darlığa ateroskleroz denir.
Genellikle şikayetler yürüyüş esnasında veya stresle esnasında gögüs agrısı şeklinde kendini gösterir. Gelişen bu darlıktaki ani artışlar kalp krizine neden olabilir.
Kalp Krizi ve Kalp Krizi Riski Olan Kişiler
Kalp Krizi
Kalp damar hastalığına bağlı gelişen en belirgin şikayet göğüs ağrısıdır. Her zaman göğüste olmak zorunda değildir hasta bu şikayetleri çenesinde, sırtında veya kolunda hissedebilir. Bu genel olarak tam bir ağrıdan çok; sıkıntı, ağırlık veya yanma hissi şeklinde olabilir. Bazen nefes darlığı veya çarpıntı gibi şikayetler de görülebilir.
Genellikle şikayetler yürümek veya stres ile ortaya çıkar. İstirahat ile ortadan kalkar. Eğer şikayetler dinlenmekle geçmiyorsa bu kalp krizi olabilir.
Kalp Krizinde Yüksek Riske Sahip Olan Kişiler
Sigara kullanan, kan tahlillerinde kolesterol yüksekliği mevcut, hipertansiyon olan, şeker hastalığı olan, ileri yaşta olan, yakın aile bireylerinde kalp damar hastalığı olan bireyler…
Kalp Krizi Nasıl Teşhis Edilir?
Risk faktörleri olan hastaların kontrolü erken tanıda oldukça önemlidir. Tanı için öncelik EKG çekilmesi önerilir. EKG’de hastalığın etkileri ayrıca ritim bozukluğu ve diğer kardiyak bozukluklar da tespit edilebilir.
Efor testi;
Egzersiz testinin amacı kalbi yorarak mevcut hastalığın bulgularını ortaya çıkarmaktır.
Ekokardiyografi(kalp ultrasoundu);
Kalbin ve kalp kapakların çalışmasını değerlendirmekte temeldir. Yine kalbin hangi kısmının çalışıp hangi bölümünün çalışmadığı tespit edilir. Yine damar tıkanıklığının kalp üzerindeki etkileri değerlendirilmiş olur.
Kan tahlili ile öncelikle kandaki kolesterol ve şeker miktarını tespit edebiliriz. Yine kalp krizi açısından risk yaratan diğer hastalıkların tanısında ve tedavisinde gereklidir. Mevcut veya ilerde gelişebilecek damar hastalığını öngörmede ve engellemede önemlidir.
Koroner anjiyografi;
Efor testi veya diğer testlerle damar hastalığı düşünülen hastalarda darlığın kesin tespiti için koroner anjiografi gereklidir. Yine tedavi seçiminin belirlenmesi için damarların anjiyografi ile görülmesi gereklidir.
Kalp Damar Tıkanıklığı Tedavisi
Öncelikli tedavi amacı hayat tarzı değişikliği ile hastalığa neden olan risk faktörlerinin vücut üzerindeki olumsuz etkileri ortadan kaldırmaktır.
Öncelikli tedavi amacı hayat tarzı değişikliği ile hastalığa neden olan risk faktörlerinin vücut üzerindeki olumsuz etkileri ortadan kaldırmaktır.
-Düzenli egzersiz
-Kolesterolden fakir beslenmek, gerekirse ilaç kullanamak
-Sigaranın bırakılması
-kilo verilmesi
-Şeker hastalığı, hipertansiyon gibi damar hastalığı açısından risk oluşturan hastalıkların tedavi edilmesi gerekir
Hayat tarzı değişikliğinin temelleridir.
İlaç Tedavisi
Kalp krizi geçiren hastalarda kalbin krizden etkilenmesini azaltmak, hayati riski azaltmak için kullanılabilir. Yine gelişebilecek kalp krizi riskini azaltmak, hastalığın ilerlemesini engellemek ve şikayetleri azaltmak için gereklidir.
Balon ve Stent Tedavisi
Kalp damarlarında darlık veya tıkanıklık yapan damar bölümünün balon ve/veya stent kullanarak damarın darlık yapan kısmının açılmasıdır.
By-Pass Uygulaması
Ameliyatın amacı hastanın başka bir organından alınan damarın kalbe eklenerek darlık veya tıkanıklık yapan bölümün kalbe etkisini ortadan kaldırmaktır.
Kalp damar hastalığı nasıl anlaşılır?
Kalp damar hastalığı göğüs ve çevresinde baskı veya yanma şeklinde görülse de, ağrı olmadan nefes darlığı, çarpıntı veya hiçbir şikayet olmadan kalp krizi şeklinde görülebilir. Riskli hastalar çeşitli testlerle belirlenip ortaya çıkarılır.
Kalp damar hastalığında diyet gerekli mi?
Kolesterol yüksekliği, hipertansiyon veya şeker hastalığı mevcudiyetinde bu hastalıklara uygun diyet gereklidir. Bunun dışında aşırı kalorili ve yağlı yemek kalp açısından zararlıdır.
Kalp damar hastalığı belirlemek için anjiyografi şart mı?
Diğer tetkiklerle varlığından şüphe edilse de kesin tanı için anjiyografi şarttır.
Kalp damar hastalığım var balon veya by-pass önerildi yaptırmasam ne olur?
Uygulanacak yöntem doktordan doktora bir miktar değişse de eğer damarın açılması gerekiyorsa mutlaka yapılmalıdır. Çünkü darlık kalp krizine neden olduktan sonra damarın açılması fayda sağlamayabilir.
Kalp hastalığı stent/by-pass düzelir mi?
Hastalık bu tedavilerle kontrol altına alanabilir fakat tamamen iyileşmez ve iierieyen süreçte diğer damarda darlık gelişebilir. İlaç tedavisine, egzersiz ve diyete devam etmek gerekir.
Sigarayı azaltmam yeterli olur mu?
Sigaranın miktarı artıkça kalbe verdiği zarar artar ama az içmenin de zararı vardır. Bırakıldıktan sonra bile zararlı etkileri yıllarca devam eder.
Covid-19 infeksiyonu geçiren bireylerin kalbinde hastalığa bağlı hasar olur mu?
Covid-19 infeksiyonu geçiren bireylerde damar hastalığı olmasa dahi hastalığın vücut üzerindeki etkilerine bağlı olarak kalp hücrelerine zarar verebilir ve kalp krizi benzeri etkilere neden olabilir. Bunun dışında kalpte ritm bozukluklarına hatta ani kalp durmalarına ve buna bağlı ölüme neden olabilir.
Kalp hastalığı olanlarda Covid-19 infeksiyonu daha agır mı seyreder?
Covid-19 infeksiyonu önceden kalp damar hastalığı olan hastalarda kalp krizi riskini artırabilir. Ayrıca kan değerlerini bozduğu için yalancı kalp krizi bulgularına da neden olabilir. Yine kalp yetersizliği olan hastalarda hastalık daha agır seyretmekte. Yoğun bakıma yatış ve ölüm ihtimali bu hastalarda daha yüksektir.
