Hayatınızı kabusa çeviren ‘kronik ağrılar’dan küçük bir çip sayesinde kurtulmanız mümkün…..
‘Kronik ağrı’ altı aydan az olmamak kaydıyla süren ve hastanın günlük yaşamını, iş performansını etkileyerek hayat kalitesini düşüren ağrı sendromudur. Çeşitli araştırmalara göre, dünya üzerindeki her yüz kişiden %60-65’i ‘kronik ağrı’dan muzdariptir. Kronik ağrı çeken bu hastalarda, depresyon ve diğer psikolojik bozukluklar da sık görülmektedir.
Kronik Ağrının Tedavisi Nedir?
Kronik ağrı tek bir hastalık değildir. Bu yüzden tedavisi de ilgili branşlara ait uzmanların ortaklaşa çalışması ile yapılmaktadır. Mesela, ‘kronik pelvik ağrı’ kadın doğum uzmanları tarafından tedavi edilmektedir.
Genelde ağrının sebebi ortadan kaldırılınca hasta iyileşir, fakat bazı durumlarda ağrının sebebini ortadan kaldırmak mümkün değildir veya sinir hasarının sonucu olarak kronik ağrı ortaya çıkmaktadır.
Bu durumlarda ağrı kendi başına bir sorun haline geldiği için ayrıca tedavi edilmelidir. Bu konuda ağrı tedavisi uzmanları (algologlar) çeşitli yöntemler uygulamaktadır. Bu yöntemlerin başarısız olması halinde vücuttaki ağrıyı SCS yöntemi ile tedavi etmek en kesin çözümdür.
SCS Tedavisinden Kimler Faydalanabilir?
Vücudun her hangi bir yerinde, kronik ağrı yaşayan herhangi hastaya SCS tedavisi uygulanabilir. En çok nöropatik (sinir hasarına bağlı) ağrı hastalarına uygulanır. Örneğin, bel fıtığı, dar kanal, bel kayması vb. hastalıklar nedeni ile cerrahi tedavi olmuş ancak halen kronik ağrı çeken hastalara uygulanır.
Kol veya bacağın ampütasyonu (kesilmesi) sonrasında kesilmiş kısımda hasta ağrı hissedebilir, bu hastalığa fantom ekstremite sendromu denir. Genelde tedavisi güç olan bu hastalığı, SCS tedavisiyle tedavi etmek mümkündür. Geçirilmiş herpes sonrası (zona hastalığı) kronik ağrıda da bu tedavi başarı ile uygulanmaktadır.
SCS tedavisi sadece nöropatik ağrılarda değil, diğer ağrı türlerinde de uygulanabilir. Örneğin; ‘angina pectoris’ denilen kalp ağrılarında da uygulanır. Bu durumda hastanın kardiyoloji doktoru tarafından değerlendirilip, kalp damarlarında herhangi bir daralma olmadığı tespit edilir. Bu hastalarda geçici olarak kalp damarlarında yığılma olduğu için ağrı ortaya çıkar, fakat hastalarda kalp krizi gerçekleşmez, dirençli vakalarda SCS yol gösterir.
Spinal Cord Stimülasyon Tedavisi Nedir?
Spinal Cord Stimülasyon (SCS) tedavisi kronik ağrı tedavisinde yer alan bir yöntemdir. Doğru hasta seçimi, cerrahi başarısını etkileyen en önemli faktördür. Bu hastaların seçiminde multidisipliner ( birçok farklı branşlardan hekimlerin ortak çalışması ile) yaklaşım en iyi sonuç verir. Hastanın beyin cerrahisi, ağrı uzmanları (algolog), psikiyatri ve psikoloji uzmanları tarafından değerlendirilmekte fayda vardır. Seçilmiş hastalarda bu tedaviye uygun görüldükten sonra operasyon planı yapılır.
Cerrahi sırasında hastanın omuriliğinin arka kısmı üzerine elektrotlar yerleştirilir. Bu elektrotlardan, elektriksel sinyal verilerek omurilikte ağrı iletilerin beyine ulaşması engellenir. Bu tedavinin etkili olacağından emin olduktan sonra kalıcı sistem yerleştirilir. Böylece başarısızlık oranı düşer. Genelde elektrotlar yerleştirildikten sonra dışarıya çıkarılır ve 2-3 gün boyunca deneme stimülasyonu yapılır. Gerekli fayda sağlandığı görülürse, ikinci aşamada elektrotlar devamlı elektrik sinyali veren jeneratöre bağlanılır. Bu jeneratör genelde karın bölgesinde cilt altına yerleştirilip, dışarıdan ayarlanabilir bir cihazdır. Elektrotlar jeneratörün ürettiği elektrik akımını omuriliğe taşıyarak, ağrı iletilerin beyine geçmesini engeller ve böylece ağrı tedavisi gerçekleşmiş olur. Jeneratörün içinde olan bir bilgisayar programı vasıtasıyla verilen sinyalleri hastaların ihtiyaçlarına göre değiştirme imkanı sağlar. Yani tedavinin kişinin özel ihtiyaçlarına göre ayarlanıp doğru sonuç elde edilmesi sağlanır.
Nelere Dikkat Edilmeli?
Ameliyattan sonra yerleştirilmiş elektrotların yerinden oynamaması için birkaç ay boyunca, hastaların gövdesini aşırı derecede hareket ettirmemelerine dikkat edilmelidir. Daha sonra elektrotlar çevre dokulara tutunur, böylece yerlerinden oynamaları pek mümkün olmaz. Dolayısı ile hastaların ameliyat sonrası günlük yaşamlarında, spor, seyahat, mesleki ve sosyal aktivitelerde her hangi bir kısıtlama söz konusu olmaz.
Hastanın ağrısını iyi bir şekilde kontrol altına alabilmek için verilen elektrik uyarıları, dışarıdan bir bilgisayar programı ile ayarlanabilir. Diyabetik ayak hastalarında ise SCS tedavisi ağrıyı kontrol etmenin yanı sıra yaranın iyileşmesini de hızlandırır.
