PET-CT taraması, pozitron emisyon tomografisi (PET) ve bilgisayarlı tomografi (BT) görüntülerini birleştiren gelişmiş bir tarama yöntemidir. Nükleer tıp yöntemi ile, vücudun hem fonksiyonlarını hem de anatomisini detaylı bir şekilde görülebilir. Genel olarak kanser hastalarının tanı ve tedavisinde kullanılmaktadır. Cihaz, F-18 FDG PET-CT olarak da isimlendirilmektedir.
PET-BT taraması, radyoaktif olarak işaretlenmiş bir madde enjekte edilerek yapılır. Bu madde, hücreler tarafından aktif olarak kullanıldığı için tümörler ve enfeksiyonlar gibi anormal bölgelerde daha fazla birikir. BT taraması ise vücudun detaylı bir kesit görüntüsünü oluşturur ve PET taramasından elde edilen bilgileri anatomik yapıya yerleştirir.
PET-CT Taraması Neden Yapılır?
Pet-CT taraması, kanser, kalp hastalığı, nörolojik bozukluklar ve enfeksiyonlar gibi birçok hastalığın teşhis ve tedavisinde kullanılır. Kanser hastalarında, hastalığın ilerlemesini izlemek ve tedavinin etkinliğini değerlendirmek için kullanılan altın standartta bir yöntemdir.
Tarama temel olarak, vücudumuzun karmaşık yapısını anlamak ve çeşitli hastalıkları teşhis etmek için kullanılan gelişmiş bir görüntüleme yöntemidir. Başta kanser taraması olmak üzere, kalp hastalıkları, nörolojik bozukluklar ve enfeksiyonların yeri ve şiddetini belirlemek için kullanılır.
Üniversitemizde General Electric Discovery IQ cihazı kullanılmaktadır. Cihazın, NEMA hassasiyeti, hareket düzeltme özelliği ve dört ring döngüsü ile düşük doz ile hızlı çekim imkanı sunmaktadır.
Pet-CT Taraması Kimlere Yapılır?
PET-CT taraması, çeşitli hastalıkların teşhis, evreleme, tedaviye yanıtın değerlendirilmesi ve takip süreçlerinde kullanılan bir yöntem olduğu için geniş bir hasta grubuna uygulanabilir. Özellikle aşağıdaki durumlarda PET-CT taraması önerilebilir:
Kanser Hastaları
- Teşhis: Kanser şüphesi olan hastalarda, kitlenin iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğunu belirlemek için PET-CT taraması yapılabilir.
- Evreleme: Kanserin vücutta ne kadar yayıldığını (evreleme) belirlemek ve tedavi planını buna göre oluşturmak için de kullanılır.
- Tedaviye yanıtın değerlendirilmesi: Kanser tedavisi gören hastalarda, tedavinin ne kadar etkili olduğunu ve tümörün küçülüp küçülmediğini görmek için tarama kullanılabilir.
- Nüks (tekrarlama) tespiti: Kanser tedavisi sonrası hastalarda, kanserin tekrarlayıp tekrarlamadığını (nüks) kontrol etmek için tarama yapılabilir.
Kalp Hastaları
- Kalp krizi sonrası hasar tespiti: Kalp krizi geçirmiş hastalarda, kalp kasında ne kadar hasar olduğunu belirlemek ve tedavi planını buna göre ayarlamak için PET-CT kullanılabilir.
- Kalp kasındaki kan akışının değerlendirilmesi: Kalp damarlarında daralma veya tıkanıklık olan hastalarda, kalp kasına yeterli kan gidip gitmediğini değerlendirmek için uygulanabilir.
- Bypass ameliyatı öncesi değerlendirme: Bypass ameliyatı düşünülen hastalarda, ameliyatın gerekli olup olmadığını ve hangi damarların bypass edilmesi gerektiğini belirlemek için yapılabilir.
Nörolojik Bozukluklar
- Alzheimer, Parkinson, epilepsi gibi hastalıkların teşhisi: Bu tür nörolojik hastalıkların teşhisinde ve hastalığın beyindeki etkilerini değerlendirmek için kullanılabilir.
- Beyin tümörlerinin teşhisi ve takibi: Ayrıca PET-CT, beyin tümörü şüphesi olan hastalarda tümörün yerini, boyutunu ve karakterini belirlemek, tedavi sonrası tümörün durumunu takip etmek için yapılabilir.
Enfeksiyonlar
- Enfeksiyon veya iltihap odaklarının tespiti: Tarama yöntemi, vücuttaki enfeksiyon veya iltihap odaklarını belirlemek için de kullanılabilir.
PET-CT Taraması Yaptırmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
PET-CT taraması yaptırmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Bu noktalara dikkat etmek, hem taramanın doğru sonuçlar vermesini sağlar hem de sizin güvenliğiniz ve konforunuz açısından önemlidir. Tarama öncesinde dikkat etmeniz gerekenler şunlardır:
- Açlık: Genellikle tarama öncesi en az 6 saat aç kalmanız istenir. Bu süre zarfında sadece su içebilirsiniz. Ancak şeker hastaları için farklı talimatlar olabilir, bu nedenle doktorunuza danışmanız önemlidir.
- İlaçlar: Düzenli kullandığınız ilaçlar varsa, tarama öncesi doktorunuza bildirmeniz önemlidir. Bazı ilaçların kesilmesi veya dozunun ayarlanması gerekebilir.
- Hamilelik ve emzirme: Hamileyseniz veya emziriyorsanız, mutlaka doktorunuza bildirin. PET-CT taraması radyasyon içerdiği için bu durumlarda özel önlemler alınması gerekebilir.
- Alerji: Herhangi bir ilaca veya maddeye karşı alerjiniz varsa, tarama öncesi doktorunuza bildirin.
- Rahat giysiler: Tarama sırasında rahat hareket edebilmeniz için bol ve rahat giysiler tercih edin. Metal içeren giysilerden, takılardan ve aksesuarlardan kaçının.
Tarama sonrasında ise:
- Bol Sıvı tüketimi: Taramadan sonra bol su içmeniz, radyoaktif maddenin vücudunuzdan daha hızlı atılmasına yardımcı olur.
- Dinlenme: Taramadan sonra dinlenmeniz ve kendinizi yormamanız önerilir.
- Belirtiler: Taramadan sonra herhangi bir yan etki veya rahatsızlık hissederseniz, doktorunuza başvurun.
Üniversite hastanemizde SGK PET CT anlaşmamız bulunmaktadır. PET-CT taraması öncesi ve sonrası tüm süreçlerde size destek olacak deneyimli bir ekibe sahibiz. PET-CT taraması hakkında daha detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
