Çocuk Gastroenteroloji
Gastroenteroloji, sindirim sistemi hastalıklarıyla ilgilenen bir bilim dalıdır. Sindirim sistemi kanalı olarak adlandırılan yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak (kolon) ve makat bölgesi hastalıklarının yanı sıra karaciğer, safra kesesi, safra yolları, pankreas ve karın duvarı hastalıklarının tanı ve tedavisini içerir.
Gastroenterolog, bu hastalıklar konusunda ileri eğitim almış uzman kişilerdir. Gastroenterolog olabilmek için toplamda 13 yıllık bir eğitim süreci gereklidir: 6 yıl tıp fakültesi eğitiminin ardından 4 yıl Dahiliye asistanlığı ve 3 yıl Gastroenteroloji yan dal eğitimi tamamlanır. Bu süreçte uzmanlar, gastroskopi, kolonoskopi, endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi (ERCP), endoskopik ultrasonografi (EUS), kapsül endoskopi, PH metre ve manometri gibi ileri girişimsel işlemler konusunda eğitim alırlar.
Hangi Semptomlar ve Hastalıkların Varlığında Gastroenterolojiye Başvurulmalıdır?
- Reflü
- Ağrılı yutma, yutma güçlüğü
- Açıklanamayan göğüs ağrısı
- Şişkinlik
- Dispepsi (hazımsızlık)
- Geçmeyen hıçkırık
- Karın ağrısı
- Kilo kaybı
- Bağırsak alışkanlığında değişiklikler
- İshal
- Kabızlık
- Makattan kanama veya siyah dışkılama
- Karında ele gelen kitle
- Polipler
- İnflamatuar bağırsak hastalığı (Crohn Hastalığı, Ülseratif Kolit)
- Gıda intoleransı
- Çölyak hastalığı
- Divertiküller
- Hepatitler (Hepatit A, B, C, D)
- Safra yolu ve pankreas hastalıkları
- Gastrointestinal sistem tümörleri
- Sarılık
Gastroenteroloji Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Gastroskopi
Gastroskopi, yemek borusu, mide ve on iki parmak bağırsağının ilk bölümlerini değerlendirmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlem, ucunda minik bir kamera bulunan esnek bir tüp yardımıyla yapılır. Gastroskopi sayesinde:
- İltihap, tümör, kanama gibi durumlar saptanabilir.
- Polipler veya yabancı cisimler çıkarılabilir.
- Erken teşhis sağlanarak tedavi planlanabilir.
İşlem Öncesi Hazırlık:
- 8 saat aç kalınmalıdır.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız hekiminize bilgi vermelisiniz.
Kolonoskopi
Kolonoskopi, kalın bağırsağın ve ince bağırsağın son kısmının incelendiği bir işlemdir. Poliplerin erken teşhis edilip çıkarılması, kanserin erken tanısı ve tedavisi gibi önemli avantajlar sağlar.
İşlem Öncesi Hazırlık:
- Bir gün önce bağırsak hazırlığı yapılır.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız hekiminize bildiriniz.
Kapsül Endoskopi
Kapsül endoskopi, gastroskopi ve kolonoskopi ile ulaşılamayan ince bağırsakların değerlendirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlemde, ağızdan yutulabilen bir mini kamera kullanılır. Kapsül, sindirim sistemi boyunca ilerleyerek 8 saat boyunca görüntüler kaydeder.
İşlem Öncesi Hazırlık:
- Bağırsak hazırlığı yapılır.
- Kapsül yutulduktan sonra, üzerinizde taşınan bir kayıt cihazıyla veriler toplanır.
- 2 saat sonra su içebilir, 4 saat sonra sıvı gıdalar tüketebilirsiniz.
Kapsül endoskopi, özellikle ince bağırsakta gizli kanama ve diğer sorunların teşhisinde önemli bir rol oynar.
Endoskopik Ultrasonografi (EUS)
Endoskopik ultrasonografi (EUS), sindirim sistemi organlarının ve çevresindeki dokuların detaylı değerlendirilmesi için kullanılan ileri bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemle mide, yemek borusu, safra kesesi ve pankreas gibi organların arkasında bulunan kitleler ve lezyonlar daha net bir şekilde görüntülenebilir.
EUS’nin Avantajları:
- Tümörlerin evrelemesinde ve niteliklerinin belirlenmesinde doğru sonuçlar verir.
- Cerrahi yükü azaltır, biyopsi işlemini kolaylaştırır.
- Geleneksel ultrasona göre daha detaylı bilgi sağlar.
PH Metre
PH metre, reflü hastalığının tanısında kullanılan bir yöntemdir. Bu işlem, burundan girilerek yemek borusu ve mide arasındaki bileşkeye yerleştirilen bir kataterle yapılır. Katater, 24 saat boyunca mide asidinin yemek borusuna kaçışını ölçer.
İşlem Sırasında:
- Günlük aktivitelerinize devam edebilirsiniz.
- Şikayetiniz olduğunda kayıt cihazının düğmesine basarak belirtebilirsiniz.
İşlem Sonrası:
- Katater çıkarıldıktan sonra alınan veriler hekiminiz tarafından analiz edilir.
Özofagus Manometresi
Özofagus manometresi, yemek borusundaki basınçları ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlem, özellikle yutma güçlüğü, ağrılı yutma ve göğüs ağrısı gibi semptomların nedenlerini belirlemek için uygulanır.
İşlem Öncesi Hazırlık:
- En az 6 saat aç kalınmalıdır.
- Özofagus fonksiyonunu etkileyebilecek ilaçlar işlemden 24 saat önce kesilmelidir.
İşlem Süresi: Yaklaşık 30 dakika süren bu işlem, nazal yolla katater yerleştirilerek gerçekleştirilir.
ERCP (Endoskopik Retrograd Kolanjio Pankreatografi)
ERCP, safra yolları ve pankreas kanalının değerlendirilmesi ve tedavisi için kullanılan bir yöntemdir. Bu işlem, duodenoskop adı verilen özel bir endoskopi cihazı ile yapılır. Safra taşlarının temizlenmesi, tümörlerin tedavisi ve diğer benzer durumlar için etkili bir yöntemdir.
ERCP’nin Avantajları:
- Hem tanı hem de tedavi amaçlı kullanılır.
- Cerrahi işlemleri minimize ederek hasta konforunu artırır.
Biruni Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü, uzman hekim kadrosu ve ileri tanı yöntemleriyle sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde dünya standartlarında hizmet sunmaktadır.