Çocuk Göz Hastalıkları

Çocuk Göz Hastalıkları; astigmat, miyop, hipermetrop, gözyaşı kanalı tıkanıklığı, göz tembelliği, şaşılık, doğuştan göz hastalıkları gibi 18 yaş altındaki çocukları etkileyen göz hastalıklarının tanı ve tedavisini yürüten tıp dalıdır. Görme duyusu, çocukların dünyayı keşfetmelerini, öğrenmelerini ve gelişmelerini sağlayan temel duyulardan biridir. Bu nedenle, çocukların göz sağlıklarını korunması ve olası göz hastalıklarının erken teşhis ve tedavisi büyük önem taşır.

Çocukluk çağında göz sağlığının ebeveynler tarafından ihmal edilmesi, öğrenme güçlüğü, akademik başarısızlık ve sosyal gelişim sorunları gibi uzun vadeli olumsuz sonuçlara yol açabilir. Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Göz Hastalıkları birimi olarak, çocuklarınızın göz sağlığına gereken özeni vermek ve onları olası sağlık sorunlarından korumak için hizmetinizdeyiz.

Çocuk Göz Hastalıkları Nedir?

Çocuk göz hastalıkları, 18 yaşın altındaki çocuklarda görülen tüm göz rahatsızlıklarını kapsayan geniş bir alanı ifade eder. Bu rahatsızlıklar, gözün herhangi bir bölümünü (göz kapakları, göz küresi, optik sinir vb.) etkileyebilir ve görme fonksiyonlarını olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklarda görülen göz hastalıkları, yetişkinlerdeki göz hastalıklarından farklılık gösterebilir çünkü çocukların gözleri ve görme sistemleri hala gelişmektedir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır.

Çocuklarda görülen göz hastalıkları doğuştan itibaren ya da ilerleyen yıllarda ortaya çıkabilir. Doğuştan itibaren görülen çocuk göz hastalıkları genellikle kalıtımsaldır. Bazı göz hastalıkları hiçbir belirti vermediğinden erken tanı koymak zor olabilir. Bu nedenle, çocuğunuzda herhangi bir göz kusuru fark etmeseniz bile, özellikle ailenizde kalıtsal olarak görme kusuru öyküsü varsa, mutlaka bir göz doktoruna başvurmanız gerekmektedir. Göz kontrollerinin ihmal edilmesi, çocukların ileriki yaşlarda tedavisi zorlaşan göz sorunları ile karşılaşmasına neden olabilir.

Detaylı Bilgi ve Randevu

Çocuk Göz Hastalıkları hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.

Çocuk Göz Hastalıkları Neye Bakar?

Çocuklarda görülen göz hastalıkları, yetişkinlerde görülenlerden farklılık gösterebilir ve erken teşhis edilmediğinde kalıcı görme kayıplarına neden olabilir. Özellikle göz tembelliği gibi rahatsızlıkların erken teşhisi ve tedavisi, geri dönüşümsüz görme kaybını önlemek ve tedavide en iyi görsel sonucu elde etmek için kritik öneme sahiptir. Çocuk Göz Hastalıkları birimimizde tedavi edilen hastalıklar şunlardır:

  • Kırma kusurları: Miyopi (uzağı görememe), hipermetropi (yakını görememe) ve astigmat gibi görme bozukluklarının teşhisi ve tedavisi.
  • Göz kası hastalıkları: Şaşılık gibi göz kaslarının hareketlerini etkileyen hastalıkların teşhisi ve tedavisi.
  • Göz tembelliği (ambliyopi): Bir gözün diğerinden daha az görmesi durumunun teşhisi ve tedavisi.
  • Göz içi iltihapları: Üveit (gözün orta tabakasının iltihabı) gibi gözün iç tabakalarını etkileyen iltihapların teşhisi ve tedavisi.
  • Doğuştan göz hastalıkları: Katarakt, glokom ve prematüre retinopatisi gibi doğuştan gelen göz hastalıklarının teşhisi ve tedavisi.
  • Göz enfeksiyonları ve alerjileri: Konjonktivit (göz nezlesi) gibi göz enfeksiyonlarının ve alerjik reaksiyonların teşhisi ve tedavisi.
  • Göz yaralanmaları: Çocuklarda sık görülen göz yaralanmalarının teşhisi ve tedavisi.
  • Göz tümörleri: Retinoblastom gibi göz tümörlerinin teşhisi ve tedavisi.

Göz Tembelliği (Ambliyopi)

Ambliyopi veya göz tembelliği, genellikle erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ve tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına neden olabilen bir durumdur. Beynin, gözlerden birinden gelen görüntüyü baskılaması sonucu oluşur. Bu, gözün kendisinde bir sorun olmasa bile, beyin o gözü kullanmayı öğrenemediği için olur. Ambliyopiye neden olan faktörler arasında şaşılık, kırma kusurları ve göz kapağı düşüklüğü sayılabilir.

Ambliyopi tedavisi, altta yatan nedenin giderilmesi ve tembel gözün uyarılmasını içerir. Bu amaçla gözlük, kontakt lens veya kapama tedavisi uygulanabilir. Kapama tedavisi, sağlıklı gözün bir süre kapatılarak tembel gözün çalıştırılmasını sağlar.

Şaşılık (Strabismus)

Şaşılık, gözlerin aynı noktaya bakmaması durumudur. Çocuklarda sık görülen bir göz problemidir ve tedavi edilmezse göz tembelliğine yol açabilir. Hastalığın nedenleri arasında göz kaslarındaki dengesizlikler, kırma kusurları ve nörolojik problemler sayılabilir.

Şaşılık tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Gözlük, kontakt lens, göz egzersizleri veya cerrahi müdahale gerekebilir. Erken teşhis ve tedavi, göz tembelliğinin önlenmesi ve çocuğun normal bir görme geliştirmesi için önemlidir.

Çift Görme (Diplopi)

Çift görme, bir nesnenin iki görüntüsü olarak algılanmasıdır. Çocuklarda çift görmenin nedenleri arasında şaşılık, kırma kusurları, nörolojik problemler ve göz yaralanmaları sayılabilir. Hastalığın tedavisi, altta yatan nedene yöneliktir. Gözlük, prizma, göz egzersizleri veya cerrahi müdahale gerekebilir.

Miyop

Miyop, uzağı görememe durumudur. Çocuklarda miyop genellikle 6-14 yaşları arasında başlar ve genetik faktörler önemli rol oynar. Miyopisi olan çocuklar, uzaktaki nesneleri bulanık görürler ve yakına yaklaşarak daha net görmeye çalışırlar. Miyop tedavisinde gözlük, kontakt lens veya refraktif cerrahi yöntemler kullanılabilir.

Astigmat

Astigmat, gözün kornea veya lensinin düzensiz bir şekle sahip olması sonucu oluşan bir kırma kusurudur. Hem yakındaki hem de uzaktaki nesnelerin bulanık görünmesine neden olabilir. Astigmat tedavisinde gözlük, kontakt lens veya refraktif cerrahi yöntemler kullanılabilir

Hipermetrop

Hipermetrop, yakını görememe durumudur. Çocuklarda hipermetrop genellikle doğuştan gelir ve gözün normalden daha kısa olması sonucu oluşur. Yakındaki nesneleri bulanık görme, gözler kısarak veya uzaklaştırarak nesnelere bakma gibi belirtilerle kendini gösterir. Tedavide gözlük, kontakt lens veya refraktif cerrahi yöntemleri kullanılabilir.

Gözyaşı Kanal Tıkanıklığı (Dakriostenozis)

Gözyaşı kanalı tıkanıklığı, gözyaşının normal şekilde drene olmaması durumudur. Bebeklerde sık görülen bir sorundur ve gözlerde sulanma, çapaklanma ve enfeksiyonlara neden olabilir. Gözyaşı kanal tıkanıklığı tedavisinde, kanalın açılması için masaj, prob veya cerrahi müdahale uygulanabilir.

Göz Titremesi (Nistagmus)

Göz titremesi, gözlerin istemsiz olarak ritmik hareketler yapması durumudur. Nistagmus, doğuştan olabileceği gibi, sonradan da gelişebilir. Hastalığın nedenleri arasında nörolojik problemler, göz hastalıkları ve ilaçlar sayılabilir. Göz titremesi tedavisi, altta yatan nedene yöneliktir. Gözlük, prizma, ilaçlar veya cerrahi müdahale gerekebilir.

Göz Kapağı Düşüklüğü (Pitozis)

Göz kapağı düşüklüğü, üst göz kapağının normalden daha düşük olması durumudur. Doğuştan olabileceği gibi, sonradan da gelişebilir. Göz kapağı düşüklüğü, görme alanını daraltabilir ve göz tembelliğine neden olabilir. Tedavi, genellikle cerrahi müdahale içerir.

Doğuştan Retinopati

Doğuştan retinopati, prematüre bebeklerde görülen bir retina hastalığıdır. Retina damarlarının anormal gelişimi sonucu oluşur ve tedavi edilmediğinde görme kaybına neden olabilir. Doğuştan retinopati tedavisinde, lazer tedavisi, kriyoterapi veya cerrahi müdahale uygulanabilir.

Doğuştan Katarakt

Doğuştan katarakt, bebeklerde doğuştan gelen göz merceği bulanıklığıdır. Görme gelişimini engelleyebilir ve tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına neden olabilir. Doğuştan katarakt tedavisinde, genellikle cerrahi müdahale uygulanır. Ameliyat sonrası, çocuğun görme gelişimini desteklemek için gözlük veya kontakt lens kullanımı gerekebilir.

Göz Tansiyonu (Glokom)

Göz tansiyonu, göz içi basıncının artmasıdır. Çocuklarda glokom doğuştan olabileceği gibi, sonradan da gelişebilir. Tedavi edilmediğinde görme sinirine zarar vererek görme kaybına neden olabilir. Çocuklarda glokom tedavisinde, genellikle ilaçlar veya cerrahi müdahale uygulanır.

Göz Tümörleri (Retinoblastom vb.)

Göz tümörleri, çocuklarda nadir görülen ancak ciddi bir sağlık sorunudur. Retinoblastom, çocuklarda en sık görülen göz tümörüdür. Erken teşhis ve tedavi, çocuğun hayatını kurtarmak ve görme kaybını önlemek için önemlidir. Göz tümörleri tedavisinde, kemoterapi, radyoterapi, lazer tedavisi veya cerrahi müdahale uygulanabilir.

Göz Enfeksiyonları, Alerjileri ve Travmaları

Çocuklarda göz enfeksiyonları, alerjileri ve travmaları çocuklarda sık görülen sağlık sorunlarıdır. Konjonktivit, göz enfeksiyonlarının en yaygın tipidir ve gözlerde kızarıklık, kaşıntı ve akıntıya neden olur.

Göz alerjileri, polen, toz veya hayvan tüyleri gibi alerjenlere karşı gelişen reaksiyonlardır ve gözlerde kaşıntı, sulanma ve kızarıklığa neden olurlar. Göz travmaları ise, düşme, çarpma veya yabancı cisim batması sonucu oluşabilir. Bu sağlık sorunlarında; altta yatan nedene yönelik ilaçlar, göz damlaları ve cerrahi müdahale gibi tedavi yöntemleri uygulanabilir.

Çocuklarda Göz Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda göz hastalıklarının belirtileri, hastalığın tipine ve şiddetine göre değişse de, bazı genel belirtilerin olduğu söylenebilir. Buna göre, aşağıdaki belirtiler göz hastalığının habercisi olabilir:

  • Gözlerde kızarıklık veya sulanma
  • Gözlerde çapaklanma
  • Işığa karşı hassasiyet
  • Gözlerde ağrı veya kaşıntı
  • Gözlerde kayma veya titreme
  • Görmede bulanıklık veya çift görme
  • Göz kapaklarında düşüklük
  • Okumada zorluk
  • Televizyonu yakından izleme
  • Sık sık gözleri ovuşturma
  • Baş ağrısı ve ışık hassasiyeti
  • Odaklanmada zorluk
  • Bir objeyi gözle takip etmede zorlanma
  • Göz hareketlerinde hizasızlık
  • Gözlerin kronik kızarıklığı
  • Gözlerin kronik yaşarması
  • Siyah yerine beyaz göz bebeği

Eğer çocuğunuzda bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, vakit kaybetmeden göz doktorunuza başvurmanız önemlidir.

Çocuklarda Göz Sağlığını Korumanın Yolları

Çocuklarda göz sağlığını korumak için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

  • Düzenli göz muayeneleri: Çocukların, doğumdan itibaren düzenli olarak göz muayenesinden geçmeleri önemlidir. İlk göz muayenesi doğumda, ardından 1 yaşında ve 3 yaşında yapılmalıdır. Okul çağına başlamadan önce de bir göz muayenesi yapılmalı ve daha sonra, göz doktorunun önerdiği sıklıkta kontrollere devam edilmelidir.
  • Sağlıklı beslenme: A, C ve E vitaminleri ile omega-3 yağ asitleri açısından zengin bir beslenme, göz sağlığı için önemlidir.
  • Gözleri koruma: Çocukların gözlerini güneşin zararlı UV ışınlarından korumak için özellikle yaz aylarında güneş gözlüğü kullanmaları önerilir. Ayrıca, spor yaparken veya oyun oynarken koruyucu gözlük takmaları da önemlidir.
  • Ekran süresini sınırlama: Bilgisayar, tablet ve telefon gibi ekranların uzun süreli kullanımı, göz yorgunluğuna ve miyopi riskini artırabilir. Çocuğunuzun göz sağlığını korumak için ekran süresini sınırlayabilirsiniz.
  • Göz hijyeni: Çocuklara, gözlerini ovuşturmamaları ve ellerini sık sık yıkamaları öğretilmelidir.
  • Uygun aydınlatma: Çocukların, okuma ve çalışma gibi aktiviteleri yeterli aydınlatmanın olduğu bir ortamda gerçekleştirmeleri de önem arz eder.

Çocuk Göz Muayenesi ve Tanı Süreci

Çocuk göz hastalıkları muayenesi, çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun olarak yapılır. Muayene ve tanı süreci şu adımları içerir:

  • Aile öyküsü: Doktor, ebeveyne çocuğun aile öyküsünde göz hastalığı olup olmadığını sorar. Çocuğun görmesiyle ilgili bir sorun olup olmadığı, gözlerinde alışılmadık bir görünüm fark edilip edilmediği, bebeğin ebeveynlerini takip edip etmediği, göz kapaklarında düşüklük, gözlerde kayma, baktığı nesneyi yüzüne çok yaklaştırma, flaşlı çekilen fotoğraflarda beyaz göz bebeği görünümü olup olmadığı, ailede görme problemi olan bireyler olup olmadığı, gözle ilgili travma geçirip geçirmediği gibi sorular aileye yöneltilir.
  • Görme keskinliği testi: Çocuğun görme keskinliği, yaşına uygun testlerle ölçülür. 2 yaşından küçük çocuklarda fiksasyon ve takip değerlendirilirken, 2-5 yaş arası çocuklarda Lea sembolleri, Allen resimleri, HOTV kartları veya E eşeli kullanılabilir. 6-17 yaş arası çocuklarda ise Snellen tablosu gibi standart görme testleri kullanılır.
  • Kırma kusurları testi: Gözlük veya kontakt lens ihtiyacını belirlemek için kırma kusurları testi yapılır.
  • Göz kasları testi: Şaşılık olup olmadığını kontrol etmek için göz kasları testi yapılır.
  • Göz içi basıncı ölçümü: Glokom riskini değerlendirmek için göz içi basıncı ölçülür.
  • Göz dibi muayenesi: Göz dibi muayenesi, gözün iç yapılarını değerlendirmek için yapılır.
  • İnspeksiyon ve Palpasyon: Yenidoğandan itibaren konjunktiva, kornea, iris ve pupillalar dahil cilt ve dış göz yapıları incelenir. Yapısal bozukluklar (örneğin, pitozis), tümörler, kronik göz yaşarması, çapaklanma gibi durumlar değerlendirilir.
  • Görüntüleme yöntemleri: Ultrasonografi, BT veya MRI gibi görüntüleme yöntemleri, gözün iç yapılarını detaylı olarak incelemek için kullanılabilir.

Yaşa Göre Çocuk Göz Muayeneleri

Çocukların göz ve görme gelişimi yaşlarına göre farklılık gösterir. Bu nedenle, her yaş grubunda dikkat edilmesi gereken noktalar ve yapılması gereken muayeneler farklıdır.

  • Yenidoğan (bir aylık bebek): Bu dönemde gözlerin varlığı, bütünlüğü, boyutları ve yüz ile uyumu kontrol edilir. Enfeksiyon, kornea şeffaflığı, göz bebeği asimetrisi gibi durumlar değerlendirilir. Direkt oftalmoskop ile kırmızı retina refleksi kontrol edilir ve katarakt gibi durumlar tespit edilir.
  • İlk üç yaş: Santral foveal fiksasyon, göz hareketleri, akomodasyon gibi fizyolojik gelişmeler takip edilir. Kırma kusurları sikloplejili retinoskopi ile tespit edilir. Şaşılık, nistagmus ve az görme gibi durumlar değerlendirilir. Göz tembelliği riski olan durumlar tedavi edilir.
  • 3-6 yaş: Görme keskinliği ölçümü yapılabilir. Astigmat, hipermetropi ve miyopi gibi kırma kusurları değerlendirilir ve gerekirse gözlük ile düzeltilir. Akomodatif bozukluk, anizometropi ve ambliyopi tespit ve tedavisi önemlidir.
  • 6-12 yaş: Çocuklar şikayetlerini daha iyi ifade edebilirler. Miyopi takibi ve keratokonus riski değerlendirilir. Diyabet gibi sistemik hastalıklar göz sağlığı açısından da takip edilir. Yaz aylarında vernal konjonktivit gibi alerjik göz hastalıklarına dikkat edilir.
  • 12-16 yaş: Ergenlik döneminde göz gelişimi tamamlanmaktadır. Arka segment muayenesi yapılır. Miyopi ve astigmat en iyi görme keskinliği sağlanacak şekilde gözlük ile düzeltilir.

Çocuk Göz Hastalıkları Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Çocuk göz hastalıklarının tedavisi, altta yatan hastalığa ve çocuğun yaşına göre değişiklik gösterir. Genel olarak kullanılan tedavi yöntemleri şunlardır:

  • Gözlük veya kontakt lensler: Kırma kusurlarını düzeltmek için gözlük veya kontakt lensler reçete edilir.
  • Göz damlaları veya merhemler: Enfeksiyonları, alerjileri veya iltihaplanmaları tedavi etmek için göz damlaları veya merhemler kullanılır.
  • Kapama tedavisi: Göz tembelliğini tedavi etmek için sağlam göz kapatılarak tembel gözün çalıştırılması sağlanır.
  • Göz egzersizleri: Şaşılığı veya göz kası zayıflığını düzeltmek için göz egzersizleri önerilir.
  • Cerrahi müdahale: Katarakt, glokom, şaşılık veya göz kapağı düşüklüğü gibi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Araştırmalara göre; 4 yaşının altındaki tüm çocukların yaklaşık %30'unda düzeltme gerektiren bir kırma kusuru (miyop, astigmat, hipermetrop) bulunur. Doğuştan katarakt gibi sorunlar ise erken teşhis edilip tedaviye başlanmadığında kalıcı görme kaybına neden olabilir.

Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Göz Hastalıkları birimi olarak, alanında uzman hekim kadromuz ve ileri teknoloji cihazlarla donatılmış modern tesislerimizle, çocuklarınızın göz sağlığını korumak ve geliştirmek için hizmet vermekteyiz.

Sıkça Sorulan Sorular

Çocuğumun ilk göz muayenesi ne zaman olmalı?

Çocukların ilk göz muayenesi doğumda yapılmalıdır. Daha sonra 1 yaşında, 3 yaşında ve okul çağına başlamadan önce göz muayenesinden geçmeleri önerilir. Sonrasında ise göz doktorunun önerdiği sıklıkta kontrollere devam edilmelidir.

Çocuğumun gözleri kayıyor, ne yapmalıyım?

Çocuğunuzun gözlerinde kayma fark ederseniz, vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurmalısınız. Şaşılık erken teşhis ve tedavi edilmezse göz tembelliğine yol açabilir.

Çocuğumun gözlerinde çapaklanma var, ne yapmalıyım?

Gözlerde çapaklanma, enfeksiyon, alerji veya gözyaşı kanalı tıkanıklığı gibi nedenlerle olabilir. Çocuğunuzu bir göz doktoruna götürerek nedenini belirlemek ve uygun tedaviyi almak önemlidir.

Çocuğumun gözlerinde kızarıklık var, ne yapmalıyım?

Gözlerde kızarıklık, enfeksiyon, alerji veya travma gibi nedenlerle olabilir. Çocuğunuzu bir göz doktoruna götürerek nedenini belirlemek ve uygun tedaviyi almak önemlidir.

Çocuğum televizyonu çok yakından izliyor, gözleri bozulur mu?

Evet, televizyonu çok yakından izlemek göz yorgunluğuna ve miyopi riskini artırabilir. Çocuğunuzun ekran süresini sınırlamak ve düzenli aralar vermesini sağlamak önemlidir.

Çocuğumun gözlerini korumak için neler yapabilirim?

Çocuğunuzun gözlerini güneşin zararlı UV ışınlarından korumak için güneş gözlüğü kullanmasını sağlayın. Ayrıca, spor yaparken veya oyun oynarken koruyucu gözlük takması önemlidir. Sağlıklı beslenme ve ekran süresini sınırlama da göz sağlığı için önemlidir.

Göz tembelliği nasıl tedavi edilir?

Göz tembelliği tedavisinde, genellikle kapama tedavisi uygulanır. Bu yöntemde, sağlıklı göz kapatılarak tembel gözün çalıştırılması sağlanır. Ayrıca, göz tembelliğine neden olan altta yatan sorun (şaşılık veya kırma kusuru gibi) da tedavi edilmelidir.

Detaylı Bilgi ve Randevu

Çocuk Göz Hastalıkları hakkında detaylı bilgi almak için 444 8 276 'dan bize ulaşabilirsiniz.