Çocuk İmmünolojisi Ve Alerjisi Hastalıkları

Alerjik hastalıkları ve immün sistemi oluşturan elemanların herhangi birinin yokluğunda veya fonksiyon bozukluğunda ortaya çıkan immün yetmezlik hastalıklarını, hastanelerde Çocuk İmmünolojisi ve Alerjisi Hastalıkları Bölümü inceler.

Vücudumuzu mikroorganizmalara veya zararlı tüm antijenlere karşı koruyan, birçok doku, organ ve moleküler elemandan oluşan savunma sistemimiz “bağışıklık sistemi” olarak adlandırılmaktadır. Bağışıklık sisteminin yabancı antijenlere karşı vermiş olduğu tepkiye “immün yanıt” denilmektedir. Bağışıklık sisteminin vücudumuza zararı olmayan yabancı antijenlere karşı gereksiz ve abartılı cevap vermesi durumunda gelişen aşırı duyarlılık tablosu ise “alerji” olarak tanımlanmaktadır.

Çocuk İmmünolojisi ve Çocuk Alerji Hastalıkları Yan Dal Uzman Hekimliği

Çocuk İmmünolojisi ve Çocuk Alerji Hastalıkları doktorları, 6 yıl tıp fakültesinde eğitim aldıktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlığını tamamlarlar. Bu 4 yıllık eğitimden sonra Yan Dal Uzmanlık Sınavı (YDUS) ile tercih ettikleri Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları alanında 3 yıl daha ihtisas yaparlar.

Hangi Durumlarda Çocuk Alerji Doktoruna Başvurulmalı?

Çocukluk yaş grubunda sık görülen hastalıklar:

• Atopik egzama, alerjik rinit, alerjik astım, ürtiker: Sorumlu alerjen maddenin tespiti, tedavinin başarısında önemlidir.
• Besin alerjisi ve anafilaksi: Özellikle hayatı tehdit eden “alerjik şok” (anafilaksi) durumlarında mutlaka takip gereklidir.
• Sık tekrarlayan öksürük: Bronşiyolit öyküsü olan çocuklarda astım tanısı bu bölümde kesinleştirilir.
• Egzama tedavisi: Lokal tedavilere cevap alınamayan vakalarda altta yatan immün yetmezlik araştırılmalıdır.

Bağışıklık yetmezliği açısından değerlendirilmesi gereken durumlar:

• Sık geçirilen orta kulak enfeksiyonu veya solunum yolu enfeksiyonları.
• Hastaneye yatış gerektiren ciddi enfeksiyon öyküsü.
• Sürekli antibiyotik tedavisi.
• Ailede bağışıklık yetmezliği hikayesi.
• Göbek bağının geç düşmesi.
• Canlı aşı sonrası hastalık gelişimi.
• Ağızda geçmeyen pamukçuk.

Bu tür durumlar farklı branşlara yönlendirildiğinde tanı ve tedavi gecikebilir. Bu nedenle farkındalık önemlidir.

Çocuk Alerjisi Bölümünde Yapılan Test ve Tetkikler

Alerjik hastalıkların teşhisinde kullanılan testler:

• Deri Prick Testi: Alerji deri testi.
• Yama Testi (Patch Test): Ciltte alerji tespiti.
• Spesifik IgE: Kanda alerji testi.
• Besin Yükleme Testi (Oral Provokasyon): Besin alerjisi için uygulanır.

Astım tanısı için:

• 7 yaş üstü hastalarda solunum fonksiyon testleri yapılır.
• Alerji dışı solunum hastalıklarını dışlamak için radyolojik görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.

Bağışıklık sistemi değerlendirmesi:

• Tam kan sayımı, bağışıklık antikorları (IgG, IgA, IgM, IgE).
• Aşı yanıtlarının değerlendirilmesi.
• Gerekirse ultrasonografi ve ileri genetik analizler.

Unutulmamalıdır ki, teşhis süreci hekimin fizik muayene ve mesleki tecrübesine dayanır. Tetkikler teşhisi desteklemek için kullanılır ve doğru değerlendirme ancak uzman bir alerji doktoru tarafından yapılabilir.

Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Bölümünde Tedavi Süreci

Tedavi sürecinde ilk adım, sorumlu alerjenden korunma yöntemlerinin oluşturulmasıdır.

• Alerjen eliminasyonu: Sigara dumanından kaçınma, düzenli egzersiz, tetikleyici faktörlerden uzak durma gibi yöntemler önerilir.

Medikal tedavi hastanın fenotipine ve hastalığın şiddetine göre düzenlenir.

• Alerjik astım: Alerjenin eliminasyonu, çevresel koşulların düzenlenmesi, medikal tedavi ve alerjen spesifik immünoterapi (AIT).
• Alerji Aşısı (AIT):
  • Bağışıklık toleransını artırarak hastalığın seyrini değiştiren bir tedavi yöntemidir.
  • 3-5 yıl süren bir programdır ve düzenli izlem gerektirir.

İmmün Yetmezlik Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Primer immün yetmezlik hastaları, bağışıklık sistemi hastalıklarında uzmanlaşmış doktorlar tarafından takip edilmelidir.

Tedavi yöntemleri:

• IVIG Replasmanı: Eksik antikorların yerine konmasını sağlar.
  • 3-4 haftada bir damar yoluyla veya cilt altı (subkutan) uygulanabilir.

Ağır bağışıklık yetmezliği:

• Kemik İliği Nakli (KİT): Sağlıklı vericiden alınan kök hücrelerin hastaya nakli ile uygulanır.

Bazı durumlarda enzim replasmanı, gen tedavisi ve monoklonal antikorlar da kullanılabilir.

Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Bölümü, çocukların alerji ve bağışıklık sistemi hastalıklarının tanı, tedavi ve takibinde uzmanlaşmıştır. Bu süreç, çocukların yaşam kalitesini artırarak sağlıklı büyüme ve gelişimlerini destekler.