Gastroenteroloji Cerrahisi

Gastroenteroloji cerrahisi, sindirim sisteminde yer alan iyi huylu ve kötü huylu tüm hastalıkların ameliyat yöntemiyle tedavisiyle ilgilenen bilim dalıdır. Bu alanın dahili hastalıklarıyla ilgilenen bölümüne ise “gastroenteroloji” denir. Bu kapsam, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve rektumun yanı sıra karaciğer, safra kesesi ve pankreası da içerir.

Cerrahi, kanserli veya kanser dışı sebeplerden hasarlanmış bağırsak gibi sindirim sistemi organlarının alınmasında kullanılabilir. Bunun yanı sıra, onarım gerektiren fıtık gibi problemler için de cerrahi müdahale gerekebilir.

Tanı ve Tedavi Süreci

Gastroenteroloji cerrahisi birimimizde hastalara inovatif yöntemlerle, gelişmeleri yakından takip eden, tecrübeli bir ekip tarafından hasta odaklı yaklaşım ile evrensel standartlarda tedavi olma imkanı sunulmaktadır. Tanı aşamasında gerektiğinde multidisipliner yaklaşımla konsey yapılmakta ve gastroenteroloji cerrahisi, gastroenteroloji, medikal onkoloji, radyoloji, patoloji ve radyasyon onkolojisi uzmanlarıyla ortak karar alınarak hastanın tedavisi planlanmaktadır. Gerektiğinde gastrointestinal sisteme endoskopik müdahaleler ve endoskopik stent yerleştirme işlemleri uygulanmaktadır.

Cerrahi Gerektirebilen Sindirim Sistemi Hastalıkları

Kolon Kanseri ve Diğer Gastrointestinal Kanserler

Gastroenteroloji cerrahisi, sindirim sisteminin kanserli tümörlerini ve sindirim sisteminin bir parçasının çıkarılmasında rol alabilir. Örneğin, cerrahın pankreas, karaciğer veya bağırsağın tümörlü kısmıyla beraber bir kısmını çıkarması gerekebilir.

Divertiküler Hastalık

Divertiküller genellikle kalın bağırsakta (kolon) görülen küçük cep ve poş olarak ifade edilen yapılardır. Bu ceplerin %5’i iltihaplanabilir (divertikülit) veya %10-15’i kanamaya yol açabilir. İltihap genelde ameliyatsız tedavi edilirken, bazı hastalarda tekrarlayan ataklar ve komplikasyonlar nedeniyle cerrahi gerekebilir. Bu durumda, gastrointestinal cerrah iltihaplı bağırsak kısmını ameliyatla çıkarmayı önerebilir.

Safra Kesesi Hastalıkları

Genel olarak safra kesesi hastalıkları taş nedeniyle yaygın olarak görülür. Bu taşlar safra kesesinde iltihaplanmaya ve koledok (ortak safra kanalına) düşerek kolesistit, sarılık ve pankreatit gibi komplikasyonlara yol açabilir. Ancak, komplikasyona yol açmamış her safra kesesi taşında ameliyat gerekmeyebilir. Gerek görüldüğünde safra kesesi, laparoskopik (kapalı) yöntemle çıkarılabilir.

Gastroözofageal Reflü (GERD), Hiatal Herni (Mide Fıtığı) ve Akalazya

Mide içeriğinin yoğun asidik bir ortam olması, yemek borusuna kaçışını engelleyen anatomik ve fizyolojik bariyer yapının bozulmasıyla reflüye neden olabilir. Reflü, hastada göğüs yanması, ağıza acı su gelmesi gibi semptomlara ve yemek borusu uç kısmında tahrişe yol açabilir. Bu tahriş, Barrett özofagus ve ileride yemek borusu ucu kanserine zemin hazırlayabilir.

Hiatal açıklığı normalden fazla olan hastalarda mide göğüs boşluğuna fıtıklaşabilir (hiatal herni). Akalazya ise, peristaltik hareketlerin bozulmasıyla ortaya çıkar ve yutma güçlüğü (disfaji) gibi semptomlara neden olur. Gastroenteroloji cerrahisinin ileri laparoskopik uygulamaları bu hastalıkların tedavisinde kullanılır.

Fıtık

Karın duvarında konnektif dokunun ve kas yapısının zayıflığı nedeniyle bağırsak gibi organlar cilt altına geçerek olmaması gereken bir bölgede bulunabilir. Bu durum cilt altında şişlik ve ağrıya yol açar. Gastrointestinal cerrah, bu zayıf noktaları tamir edip genellikle mesh (yama takviyesi) uygulayarak onarır.

İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları (İBH) (Crohn, Ülseratif Kolit)

İmmün sistem, genetik yatkınlığı olan bireylerde çevresel etkenlerle beraber etkileşime girerek gastrointestinal sistemde inflamasyona ve harabiyete neden olur. İnflamatuar bağırsak hastalıkları (İBH), Crohn hastalığı ve ülseratif kolit olmak üzere iki ana gruba ayrılır.

Bu hastalıkların çeşidine, şiddetine ve yaygınlığına göre tedavi seçenekleri belirlenir. Tedavi süreci, gastrointestinal cerrah ve gastroenteroloji uzmanı tarafından konsülte edilerek planlanır. Medikal tedavinin yetersiz kaldığı veya komplikasyonların oluştuğu durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Cerrahi tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• Bağırsağın Alınması (Rezeksiyon): Hasarlı bağırsak segmentinin çıkarılmasıdır. Bu yöntem, Crohn hastalığında sıkça uygulanır.
• Poş (IPAA) Cerrahisi: Ülseratif kolit hastalarında kalın bağırsağın ve rektumun çıkarılmasının ardından ince bağırsağın uç kısmından yeni bir rezervuar (poş) oluşturulmasıdır.
• Ostomi (Bağırsağın Geçici veya Kalıcı Dışarı Alınması): Bağırsağın karın duvarına ağızlaştırılarak dışkının torba ile toplanmasını sağlayan bir cerrahi yöntemdir.

Cerrahi müdahaleler, hastalığın komplikasyonlarını azaltmak, yaşam kalitesini artırmak ve hastalığın ilerlemesini durdurmak için yapılır. Gastroenteroloji cerrahisi, bu süreçte multidisipliner bir yaklaşımla çalışarak hastaların tedavisinde en uygun çözümü sunmayı hedefler.

Rektal Prolapsus

Bağırsakların makattan dışarı sarkması durumu olarak tanımlanan rektal prolapsus, laparoskopik veya açık yöntemle (karından/makattan) tedavi edilebilir. Bu cerrahi işlemde bağırsak, normal anatomik pozisyonuna alınır ve leğen kemiğine tespit edilir. Bazı durumlarda kısmen kalın bağırsağın çıkarılması gerekebilir.

Pankreas Kist ve Tümörleri

Pankreasta kistler ve tümörler çeşitli nedenlerle oluşabilir. Bazı kistler takip edilebilirken, habis hastalık riski taşıyan durumlarda cerrahi müdahale gereklidir. Tümörlerde hastalık ameliyata uygun evredeyse cerrahi yardımıyla kanserli organ çıkarılır.

Karaciğerin Kistik Hastalıkları

Hidatik kist (köpek kisti) gibi paraziter kistler veya kansere bağlı kistler, cerrah tarafından tehlike arz ettiği düşünüldüğünde ameliyatla çıkarılır.

Dalak Hastalıkları

Hematolojik hastalıklar veya yaralanmalar sonucunda dalağın alınması gerekebilir. Bu işlem splenektomi olarak adlandırılır ve laparoskopik veya açık yöntemle yapılabilir. Laparoskopik yöntemde daha az ağrı ve daha kısa iyileşme süresi avantajları vardır.

Hemoroid, Anal Fissür, Anal Fistül ve Pilonidal Sinüs

Kıl dönmesi olarak bilinen pilonidal sinüs, makatta çatlak olarak tanımlanan anal fissür, makat bölgesinde oluşan anal fistül ve halk arasında basur olarak bilinen hemoroid, cerrahi müdahaleyle tedavi edilebilen hastalıklardır.

Gastroenteroloji cerrahisi klinikleri, deneyimli hekim kadrosuyla sınırlı sayıda merkezde bulunmaktadır. Üniversite hastanemiz Gastroenteroloji Cerrahisi Kliniği, bu alanda kapsamlı ve modern tedavi hizmeti sunmaktadır.