HPV Nedir? Belirtileri, Bulaşma Yolları ve Tedavisi

HPV Nedir?

HPV (Human Papilloma Virüsü), aslında bir virüs ailesinin adıdır. Bu ailede 100'den fazla farklı virüs türü bulunur. Bu virüslerin bazıları zararsızdır ve vücudumuz kendiliğinden onlarla başa çıkabilir. Ancak HPV 16 ve 18 gibi bazı türleri, özellikle genital bölgede (cinsel organlarda) siğillere, lezyonlara veya rahim ağzı, vulva, penis, anüs ve ağız-boğaz kanserlerine neden olabilir.

Virüs, derimizin ve vücudumuzun içindeki nemli bölgelerin (ağız, boğaz, genital bölge gibi) hücrelerine çoğunlukla cinsel yolağa yerleşir. Bu virüsler, hücrelerin normalden farklı davranmasına neden olarak siğil gibi büyümeler yapabilir ve uzun vadede kanser gibi ciddi sorunlara yol açabilir.

Öte yandan, HPV pozitif olmak kanser olmak anlamına gelmez. Çoğu kişi, güçlü bağışıklık sistemi sayesinde virüsü ortalama 2 yıl içinde vücudundan temizler. Bu süreçte bağışıklık sistemini güçlendirici destek tedavilerinden faydalanılabilir.

HPV Nasıl Bulaşır?

Cinsel yolla bulaşan en yaygın virüslerden biridir. Ancak, bazen başka yollarla da geçebilir. HPV bulaşma yolları arasında şunlar yer alır:

• Vajinal, anal veya oral cinsel ilişki
• Enfekte bir kişinin cinsel organına temas
• Enfekte bir kişinin genital bölgesine veya anüsüne temas
• Nadiren hamam ve umumi tuvalet gibi ortak alan yoluyla
• Nadiren doğum sırasında anneden bebeğe aktarım yoluyla

Cinsel ilişki sırasında kondom (prezervatif) kullanımı, bulaş riskini azaltır ancak tamamen önlemez.

HPV Belirtileri Nelerdir?

HPV enfeksiyonu, genellikle belirti göstermeden seyreder ve çoğu insan enfekte olduğunu fark etmez. Ancak, bazı durumlarda, çeşitli belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler, HPV'nin tipine ve enfeksiyonun yerleştiği bölgeye göre değişiklik gösterir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Genital Siğiller (Kondilom): En yaygın belirtilerden biridir. Genital bölgede (vulva, penis, anüs), ağızda veya boğazda görülebilir. Küçük, kabarık, karnabahar benzeri veya düz lezyonlar şeklinde olabilir. Kaşıntı yanma veya rahatsızlık hissine neden olması mümkündür. HPV 6 ve 11 tipleri sıklıkla genital siğillere neden olur.
• Rahim Ağzı Değişiklikleri: HPV 16 ve 18 gibi yüksek riskli tipler, rahim ağzı hücrelerinde anormal değişikliklere neden olabilir. Erken evrelerde herhangi bir belirti görülmez. Ancak değişiklikler, Pap smear testi ile tespit edilir. İlerleyen durumlarda, rahim ağzı kanserine yol açması mümkündür.
• Ağız İçi Lezyonlar: Oral HPV enfeksiyonu, dil, damak ve boğazda beyaz veya kırmızı lezyonlara neden olabilir. Ağız içinde yara, ağrı veya yutkunmada zorluk gibi semptomlar hissedilebilir.

Erkeklerde HPV belirtileri genellikle genital siğiller, ağız-boğaz siğilleri, anüs bölgesinde kanama, kaşıntı ve ağrı ile kendini gösterir. Kadınlardaki belirtiler arasında ise vulva, vajina, rahim ağzı, kasık veya anüs bölgesinde siğillere veya lezyonlar bulunur. Her iki cinsiyette de tedavi edilmeyen vakalarda kanser gelişme riski bulunmaktadır.

HPV Tanısı Nasıl Konur?

HPV tanısı, fiziksel muayene, Pap smear testi, HPV testi, kolposkopi ve biyopsi yöntemleri ile konulur. Enfeksiyon, çoğu zaman belirti göstermediği için düzenli kontroller çok önemlidir.

• Fiziksel Muayene: Jinekoloji hekiminiz, genital bölgede siğil veya anormal lezyon olup olmadığını kontrol eder. Siğil görülmesi halinde bu, HPV’nin bir işareti olabilir.
  
• Pap Smear Testi: Kadınlarda rahim ağzı kanseri taraması için yapılan bir testtir. Rahim ağzından alınan hücre örnekleri laboratuvarda incelenir. Testle, anormal hücre değişikliklerini tespit edebilir.
  
• HPV Testi: Virüsün varlığını ve türünü belirlemek için kullanılır. Genellikle Pap smear testi ile birlikte veya anormal Pap smear sonuçları durumunda yapılır. Yüksek riskli virüs tiplerini tespit etmede etkilidir.
  
• Kolposkopi: Rahim ağzının büyütülmüş bir görüntüsünü elde etmek için kullanılan bir yöntemdir. Anormal alanların daha iyi görülmesini ve biyopsi alınmasını sağlar.
  
• Biyopsi: Anormal görünen doku örneğinin alınarak mikroskop altında incelenmesidir. Kesin tanı için kullanılır.

HPV Testi Nasıl Yapılır?

HPV testi, kadınlarda genellikle jinekolojik muayene sırasında, erkeklerde ise genital bölgedeki siğillerden veya anormal lezyonlardan örnek alınarak yapılır. Özellikle kadınlarda rahim ağzı kanseri taraması için son derece önemli bir testtir. Cinsiyete göre, süreç değişir.

Kadınlarda, jinekolojik muayene sırasında, rahim ağzından özel bir fırça veya çubuk yardımıyla hücre örneği alınır. Bu işleme Pap smear testi de denir. Alınan hücre örneği laboratuvara gönderilir. Laboratuvarda, hücrelerde HPV DNA'sı (virüsün genetik materyali) araştırılır. Test ile virüsün türü ve riski tespit edilir.

Erkeklerde ise, siğilden veya lezyondan küçük bir doku örneği veya sürüntü alır. Alınan örnek laboratuvarda incelenir. Laboratuvarda HPV DNA'sı araştırılır.

HPV Tedavisi Nasıl Yapılır?

HPV tedavisinde etkinliği %100 kanıtlanmış bir ilaç bulunmamaktadır. Bununla birlikte, enfeksiyonun neden olduğu sağlık sorunları tedavi edilebilir. Vücut, çoğu zaman HPV'yi 2 yıl içinde kendiliğinden temizler, ancak bazı durumlarda tedavi gerekebilir. Tedaviler, virüsün neden olduğu hastalıklara ve semptomlara yöneliktir.

Genital Siğiller: Dondurma, lazer tedavisi, cerrahi çıkarma ve siğillerin küçülmesine yardımcı olan kremlerle tedavi edilebilir.
Rahim Ağzı Kanser Öncesi Lezyonları: Elektrik telli bir halka olan LEEP cihazı ile veya konizasyon adlı cerrahi yöntem ile anormal doku çıkarılabilir. Lazer tedavisi de bu lezyonların önlenmesinde önemli bir seçenektir.
Kanser Tedavisi: Rahim ağzı, vulva, penis ve anüs gibi HPV ilişkili kanserler, cerrahi, radyoterapi veya kemoterapi gibi yöntemlerle tedavi edilir.
HPV’den Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Öncelikle bir şikayetiniz olmasa bile düzenli kontrollerinizi ihmal etmemenizi önermekteyiz. Enfeksiyon, çoğu zaman belirgin semptomlara yol açmaz. Dolayısıyla, düzenli kontroller ve tarama testleri, olası risklerin erken dönemde saptanması ve tedavinin zamanında başlatılması için oldukça önemlidir.

HPV’den korunma yöntemleri şunlardır:

• HPV aşısı yaptırma
• Sigaradan uzak durma
• Sağlıklı ve dengeli beslenme
• Güvenli cinsel yaşam benimseme
• Düzenli Pap smear ve HPV testleri yaptırma

HPV enfeksiyonuna karşı alabileceğiniz en iyi önlem, HPV aşılarınızı yaptırmanızdır. Aşı, mevcut enfeksiyonu tedavi etmez, ancak henüz karşılaşılmamış HPV tiplerine karşı koruma sağlar. Bu nedenle, test sonuçlarınız pozitif çıksa bile aşı yaptırmanızı önermekteyiz.

HPV Aşısı Nedir?

HPV aşısı, insan papilloma virüsü enfeksiyonuna karşı karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Virüsün neden olduğu siğiller, rahim ağzı kanseri, vulva kanseri, penis kanseri, anüs kanseri ve ağız-boğaz kanseri gibi hastalıklara karşı koruma sağlar. En etkili korumayı HPV’ye maruz kalmadan önce yapıldığında sağlar.

Kimler Aşı Olabilir?

• 9-15 yaş arası kız ve erkek çocukları (öncelikli grup)
• 45 yaşına kadar tüm kadınlar
• HPV pozitif olan kişiler
• Rahim ağzı lezyonu olan kişiler

Kaç Doz Uygulanır?

15 yaş üstü için 3 doz (0, 2 ve 6. ayda), 15 yaş altı için 2 doz (0 ve 6. Ayda) HPV aşısı uygulanmasını önermekteyiz.

Nerede Yapılır?

HPV aşısı olmayı düşünüyorsanız, Jinekolojik Onkoloji birimimizde, uzman karomuzla HPV aşılama hizmeti verdiğimizi bildirmek isteriz. Aşınızı yaptırmak için İstanbul Küçükçekmece’de bulunan hastanemize başvurabilirsiniz.

Fiyatı Ne Kadar? SGK Karşılıyor mu?

HPV aşısının fiyatı, aşı tipine ve sağlık kuruluşunun ücret politikasına göre değişir. Aşı, şu anda Türkiye'de ulusal aşı takviminde yer almadığı için devlet tarafından karşılanmamaktadır. Bu nedenle, aşıyı yaptırmak isteyenlerin ücretini kendileri ödemeleri gerekmektedir. Fiyat bilgisi için sağlık kuruluşunuzla iletişime geçebilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

HPV Pozitif Olan Biriyle Cinsel İlişkiye Girilebilir mi?

HPV pozitif biriyle cinsel ilişkiye girmeniz, virüsün size de bulaşmasına neden olabilir. Kondom kullanımı riski azaltabilir, ancak tamamen önlemez.

HPV Erkeklerde Kısırlığa Yol Açar mı?

HPV'nin erkeklerde doğrudan kısırlığa neden olduğuna dair kanıt bulunmamaktadır. Ancak, virüsün sperm kalitesini etkileyebileceği ve dolaylı olarak üreme sorunlarına yol açabileceği yönünde araştırmalar da bulunmaktadır.

HPV Testim Pozitif Çıktı, Ne Yapmalıyım?

HPV testi pozitif çıktığında endişelenmemek önemlidir. Çoğu zaman vücut virüsü kendiliğinden temizler. Ancak, yüksek riskli tipleri tespit edilmişse veya Pap smear testinde anormallik varsa, doktorunuz ek testler ve takip önerecektir.

HPV ile Genital Siğil Aynı Şey mi?

Hayır, HPV bir virüstür ve genital siğiller bu virüsün neden olduğu belirtilerden biridir. Virüsün birçok tipi vardır ve sadece bazıları siğillere neden olur.

HPV Tedavisinde Bitkisel Çözümler İşe Yarar mı?

HPV tedavisinde bilimsel olarak kanıtlanmış tıbbi yöntemler esas alınmalıdır. Bitkisel veya alternatif tedavilerin etkinliği konusunda yeterli bilimsel veri bulunmamaktadır.