Rahim Kanseri Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Rahim kanseri, tüm kanserlerde olduğu gibi vücudun diğer bölgelerine yayılabilir (metastaz). Bu nedenle, erken teşhis tedavinin başarısında hayati önem taşır. Kesin tanı, küretaj biyopsisi ile konulur. Tedavi, rahmin ve yumurtalıkların cerrahi yöntemlerle çıkarılmasıdır. Bununla birlikte, ileri evrelerde kemoterapi veya radyoterapiye ihtiyaç duyulabilir.

Rahim Kanseri Nedir?

Rahim, bir fetüsün hamilelik sırasında gelişip büyüdüğü içi boş, kaslı, armut biçimli organdır. Rahimdeki hücreler bazen değişir ve artık normal şekilde büyümez veya davranmaz. Bu değişiklikler,  çikolata kisti (endometriozis) veya rahim miyomları gibi kanserli olmayan (iyi huylu) durumlara yol açabilir. Rahim kanserini bu tümörlerden ayıran şey, kötü huylu olması ve yayılmacı (malign) olmasıdır.

Rahim hücrelerindeki değişiklikler, prakenseröz lezyonlara neden olabilir. Bu lezyonlar, henüz kanserleşmemiştir. Ancak tedavi edilmezlerse kansere dönüşme ihtimalleri bulunmaktadır. Rahimdeki en yaygın prekanseröz lezyon, atipik endometrial hiperplazidir. Kanserleşen hücreler genellikle iki farklı türde kendini gösterir:

• Endometrial Karsinom: Rahim kanserlerinin çoğu, endomitrium olarak adlandırılan rahim astarındaki hücrelerden başlar.
  
• Rahim Sarkomu: Kas, yağ, kemik ve lifli doku dahil olmak üzere rahimin destekleyici dokularında gelişebilir.

Endometrial Karsinom Evreleri

Uluslararası Jinekoloji ve Obstetrik Federasyonu (FIGO), endometrial karsinom için evrelendirme sistemi geliştirmiştir. Buna göre evreler şu şekildedir:

• Evre 1A: Tümör sadece rahmin iç tabakasında (endometrium) ya da rahim duvarının kas tabakasının (miyometrium) yarısından azında bulunmaktadır.
  
• Evre 1B: Tümör rahim duvarının kas tabakasının yarısına veya yarısından fazlasına kadar büyümüştür.
  
• Evre 2: Tümör rahim ağzına (serviks) doğru büyümüştür.
  
• Evre 3A: Tümör rahmin dış yüzeyine, fallop tüplerine, yumurtalıklara veya bunları destekleyen bağlara doğru büyümüştür.
  
• Evre 3B: Tümör vajinaya ya da rahim ağzı ve rahmin yanındaki dokulara (parametria) yayılmıştır.
  
• Evre 4A: Tümör mesane veya bağırsakların iç yüzeyine doğru büyümüştür.
  
• Evre 4B: Kanser karaciğer, akciğer veya kemikler gibi vücudun uzak bölgelerine yayılmıştır. Buna metastatik kanser de denir.

Rahim Sarkomu Evreleri

Rahim sarkomu, rahmin kas veya bağ dokusu hücrelerinde başlayan bir yumuşak doku sarkomudur. Yumuşak doku sarkomları için kullanılan çeşitli derecelendirme sistemleri vardır. En yaygın kullanılan evrelendirme sistemi FIGO'nun oluşturduğu sistemdir.

• Evre 1A: Tümör sadece rahimdedir ve boyutu 5 cm'den küçüktür.
  
• Evre 1B: Tümör sadece rahimdedir ancak 5 cm'den büyüktür.
  
• Evre 2A: Tümör fallop tüplerine, yumurtalıklara veya bunların bağlarına doğru büyümüştür.
  
• Evre 2B: Tümör pelvis bölgesindeki diğer dokulara da yayılmıştır.
  
• Evre 3A: Tümör karın içerisindeki 1 bölgeye kadar büyümüştür.
  
• Evre 3B: Tümör karın içerisinde 2 veya daha fazla bölgeye yayılmıştır.
  
• Evre 3C: Kanser pelvisteki lenf düğümlerine veya aort etrafındaki lenf düğümlerine yayılmıştır.
  
• Evre 4A: Tümör mesaneye veya rektuma doğru büyümüştür.
  
• Evre 4B: Kanser karaciğer, akciğer veya kemikler gibi vücudun uzak bölgelerine yayılmıştır. Buna metastatik kanser de denir.

Her iki rahim kanseri türünde de erken teşhis, tedavinin başarısı için kritiktir. Belirtilerden bazılarına sahipseniz, vakit kaybetmeden bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına danışmanızı önermekteyiz.

Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rahim kanserinin en yaygın belirtisi anormal vajinal kanamadır. Diğer yaygın belirtiler ise şunlardır:

• Normalden daha sık veya uzun adet kanamaları
• Adet dönemleri arasında kanama ve lekelenmeler
• Kötü kokulu, irin benzeri veya kanlı vajinal akıntı
• İdrar yaparken ağrı, zorlanma veya idrarda kan
• Pelvis, alt karın, sırt veya bacaklarda ağrı hissi
• Menopozdan sonra kanama veya lekelenme
• Karında veya bacaklarda sıvı birikmesi
• Mesanede veya rektumda kanama
• Bağırsakta ağrı ve zorlanma hissi
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Nefes almada zorluk
• Kilo kaybı
• İştahsızlık

Rahim Kanseri Neden Olur?

Rahim kanserine yakalanan kadınlar genellikle 50 yaşın üzerindedir. Kuzey Amerika veya Avrupa'da yaşayan kadınlar, dünyanın diğer bölgelerinde yaşayanlara göre daha sık rahim kanserine yakalanmaktadır. Genellikle menopozdan sonra gelişir. Yaşam tarzı, ilaç kullanımı ve genetik gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Rahim kanseri risk faktörleri şunlardır:

• Sadece östrojen içeren hormon replasman tedavisi (HRT)
• Polikistik over sendromu (PKOS)
• Erken adet görme (12 yaş öncesi)
• Geç menopoz (55 yaş sonrası)
• Ailede rahim kanseri öyküsü
• Cowden veya Lynch sendromu
• Hiç doğum yapmama
• Yumurtalık tümörleri
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Hipertansiyon
• Obezite
• Diyabet

Rahim Kanseri Tanısı Nasıl Konur?

Rahim kanseri tanısı, jinekolojik onkoloji uzmanları tarafından konulur. Teşhis, fiziksel muayene, ultrason ve endometriyal biyopsi ve küretaj biyopsisi ve histeroskopi ile konulur.

• Fiziksel Muayene: Hekiminiz, sağlık geçmişinizi inceleyecek ve semptomlarınıza yönelik sorular soracaktır. Ayrıca, aile ile öykünüzü dinleyecek ve pelvik muayene gerçekleştirecektir.Kan Testi: Hekiminiz, tümör şüphesi veya kanserin yayılımını değerlendirmek için kan testi de isteyebilir. Bir kanser belirteci olan CA125'in yüksek çıkması, rahim kanserine işaret edebilir.
  
• Transvajinal Ultrason: Endometriumun kalınlığını belirlemek, rahimde kitle olup olmadığını incelemek, kanserin pelvis bölgelerine yayılıp yayılmadığını değerlendirmek için ultrason çektirmeniz istenebilir.
• Histeroskopi: Anormal vajina kanaması vakalarında sıklıkla uygulanan bir endoskopi yöntemidir. Rahim içindeki anormal değişiklikleri bulup teşhis etmeye yardımcı olabilir.
  
• Endometriyal Biyopsi: Endometriumdan küçük parçalar çıkarmak için biyopsi yapılabilir. Histeroskopi ile aynı anda uygulanması mümkündür.
  
• Küretaj Biyopsisi: Rahim kanserinde kesin tanı için kullanılır. Rahim ağzı genişletilir ve rahim içine bir küret yerleştirilir. Küret ile endometriumdan biyopsi alınır. Endometriyal biyopsi sırasında alınan örnek tanı için çok küçükse veya sonuçlar kesin değilse tercih edilebilir.

Rahim Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Rahim kanseriniz varsa, jinekolojik onkoloji hekiminiz, multidisipliner yaklaşımla size özel bir tedavi planı oluşturur. Plan, tıbbi öykünüze, genel sağlığınıza, kanserin evresi ve tedavi tercihlerinize göre belirlenir. Dolayısıyla herkesin tedavi süreci farklı işler.
Endometrium karsinom ve rahim sarkomu tedavisi için temel uygulama cerrahidir. Evreleme ameliyat sırasında yapılır. Cerrahınız genel anestezi altındayken pelvik muayene yapar. Daha sonra cerrah organları incelemek ve kanserin onlara yayılıp yayılmadığını görmek için karında bir kesi açar. Buna laparoktomi adı verilir.
Cerrah ,ameliyat sırasında kanserin yayıldığı lenf düğümleri gibi bölgeleri çıkarabilir ya da biyopsi alabilir. Doku örnekleri laboratuvara gönderilir ve kanser hücrelerini kontrol etmek için mikroskop altında incelenir.
En sık yapılan cerrahi operasyonlar total histerektomi (rahim ve rahim ağzının çıkarılması) ve bilateral salpingooferektomidir (her iki fallop tüpünün ve yumurtalıkların çıkarılması). Cerrahınız, pelvisteki ve aort damarı etrafındaki lenf düğümlerini de çıkarabilir. Buna, 'lenf düğümü diseksiyonu' adı verilir. Hastanemizde rahim sarkomu ameliyatları robotik cerrahi ile yapılabilmektedir.
Cerrahi tedavi, daha az invaziv yöntemlerle de yapılabilir. Hastanemizde, robotik cerrahi ile daha küçük kesiler ve daha yüksek başarı oranlarıyla ameliyatlar gerçekleştirmekteyiz.
Ameliyattan sonra tekrarlama riskini azaltmak için radyoterapi veya kemoterapi önerilebilir. Bazı durumlarda, ameliyat öncesinde de bu tedavilere ihtiyaç duyulabilir. İleri evre vakalarda hedef odaklı immünoterapi uygulamaları ile hormon tedavilerinden de yararlanılabilir.

Rahim Kanserinden Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Rahim kanserinden korunmak için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:

• Kilonuzun sağlıklı sınırlar içinde olmasına dikkat edin.
• Daha çok hareket etmeye ve daha az oturmaya özen gösterin.
• Östrojenin yanı sıra, progesteron da içeren doğum kontrol hapları kullanın.
• Adet düzensizlikleri ve sorunlarında doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.

Sık Sorulan Sorular

Rahim Kanseri Tekrarlar mı?

Evet, tekrarlayabilir. Özellikle 3. ve 4. evre kanser vakalarında tekrarlama ihtimali daha yüksektir.

Rahim Kanseri Öldürür mü?

Rahim kanseri tanısı aldıysanız ve tedavi olmuyorsanız, kanser zaman içerisinde vücudunuza yayılması ve ölümcül hale gelmesi mümkündür. Bununla birlikte, tedavi alan ve tanısı erken evrede konan vakalarda başarı oranı %80-85 arasındadır.

Rahiminiz Alınırsa Cinsel İsteğiniz Biter mi?

Hayır, cinsel isteğiniz ile rahminiz arasında bir bağlantı yoktur. İyileşme sürecinizin ardından cinsel hayatınızı sürdürebilirsiniz.

Rahiç İçi Doğum Kontrol Araçları Rahim Kanseri Yapar mı?

Hayır, rahim içi doğum kontrolü araçlarının ise rahimde kötü huylu (malign) tümör gelişimi üzerine etkisi bulunmamaktadır.